Αρχιμ. Παϊσίου Παπαδόπουλου
Καθηγουμένου της Ι.Μονής Αγ. Γρηγορίου Παλαμά Δήμου Φιλώτα (Φλώρινας)
Καθηγουμένου της Ι.Μονής Αγ. Γρηγορίου Παλαμά Δήμου Φιλώτα (Φλώρινας)
ΔEN ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ για όποιον θέλει να εκφέρει λόγο πάνω σε καί-
ρια πνευματικά ζητήματα από το να εκθέτει γραπτώς την θεολογική του σκέψη. Η γραπτή διατύπωση διασφαλίζει τον υπογράφοντα διότι αφ’ ενός προσέχει, αφ’ ετέρου δεν μπορούν να του αποδώσουν άλλα από όσα μαρτυρούν τις θέσεις του, και συνάμα παρέχει την δυνατότητα στους αναγνώστες να παρακολουθούν προσεκτικά τα γραφόμενά του, ώστε να διερευνήσουν αν ο υπογραφόμενος εκφράζει το γράμμα και το πνεύμα της Αγίας Γραφής, καθώς και των Πατέρων της Εκκλησίας, οι οποίοι είναι οι αυθεντικοί ερμηνευτές και οι γνήσιοι εκφραστές της θείας αποκαλύψεως που οριοθετούν την πίστη. Συνεπώς μόνο όσοι τους ακολουθούν είναι «ἐπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι» και γι’ αυτό ορθοδοξούν.
ρια πνευματικά ζητήματα από το να εκθέτει γραπτώς την θεολογική του σκέψη. Η γραπτή διατύπωση διασφαλίζει τον υπογράφοντα διότι αφ’ ενός προσέχει, αφ’ ετέρου δεν μπορούν να του αποδώσουν άλλα από όσα μαρτυρούν τις θέσεις του, και συνάμα παρέχει την δυνατότητα στους αναγνώστες να παρακολουθούν προσεκτικά τα γραφόμενά του, ώστε να διερευνήσουν αν ο υπογραφόμενος εκφράζει το γράμμα και το πνεύμα της Αγίας Γραφής, καθώς και των Πατέρων της Εκκλησίας, οι οποίοι είναι οι αυθεντικοί ερμηνευτές και οι γνήσιοι εκφραστές της θείας αποκαλύψεως που οριοθετούν την πίστη. Συνεπώς μόνο όσοι τους ακολουθούν είναι «ἐπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι» και γι’ αυτό ορθοδοξούν.
Ο πιστός λαός διατελώντας εν αναμονή της επικειμένης αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου που αφορά το θέμα της κάρτας του πολίτη, διερωτάται πώς η υπό έκδοσιν κάρτα μπορεί να έχει σχέση με όσα προφητεύονται στην Αποκάλυψη.
Στο άρθρο αυτό με την Χάρι Θεού αυτό το θέμα θα διεξέλθουμε: πώς η υποχρεωτική παραλαβή της ηλεκτρονικής κάρτας του πολίτη συνδέεται με όσα λέει η Αποκάλυψις του Ιωάννου περί Αντιχρίστου.
1.Η Αγία Γραφή και ειδικά η Αποκάλυψη δεν κάνει λόγο για Αντίχριστο
2.Δεν υπάρχουν άγιοι Πατέρες που να ομιλούν περί Αντιχρίστου
3.Το χάραγμα της Αποκαλύψεως δεν έχει σχέση με μια ηλεκτρονική κάρτα του πολίτη.
2.Δεν υπάρχουν άγιοι Πατέρες που να ομιλούν περί Αντιχρίστου
3.Το χάραγμα της Αποκαλύψεως δεν έχει σχέση με μια ηλεκτρονική κάρτα του πολίτη.
Γι’ αυτό, αν τώρα αποδεικνύεται:
Ότι ο Χριστός μίλησε για τον Αντίχριστο συγκεκριμένα στα Ευαγγέλια,
καθώς επίσης ο Απόστολος Παύλος και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης σε επιστολές τους,τότε, γιατί τὸ «θηρίο» της Αποκαλύψεως δεν μπορεί να ταυτίζεται με το πρόσωπο εκείνο για το οποίο κάνει λόγο ο Κύριος και οι ανωτέρω Απόστολοι, καθ’ ην στιγμήν η Εκκλησία με την αυθεντική ερμηνεία των Πατέρων δέχεται ότι το πρόσωπο αυτό είναι ο Αντίχριστος;
Ας προχωρήσουμε όμως στην αγιογραφική παράθεση και στην ερμηνεία των όσων είπε ο Ιησούς Χριστός και οι απόστολοι, και στη συνέχεια σε δεύτερη ενότητα θα αναπτύξουμε τον λόγο πως τα προφητευμένα είναι δυνατόν να εκπληρώνονται με όσα ισχύουν και για την κάρτα του πολίτη.
1. Όταν ο Κύριος είπε, «Ἐγὼ ἐλήλυθα ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ πατρός μου, καὶ οὐ λαμβάνετέ με· ἐὰν ἄλλος ἔλθῃ ἐν τῷ ὀνόματι τῷ ἰδίῳ, ἐκεῖνον λήψεσθε» (Ιω. 5, 43), ποιο πρόσωπο εννοούσε; Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος απαντά: «Τὸν ἀντίχριστον ἐνταῦθα αἰνίττεται (=υπαινίσσεται)».
2. Στο κατά Ματθαίον, πάλι ο Κύριος, σαφώς επισημαίνει το «βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως τὸ ρηθὲν διά Δανιὴλ τοῦ προφήτου» (Μθ. 24,15), επιβεβαιώνοντας έτσι το έγκυρο της προφητείας του Δανιήλ. Ο προφήτης κάνοντας λόγο στο 7ο κεφάλαιο του βιβλίου του για το τέταρτο θηρίο, προαναγγέλλει το θηρίο που και ο Ιωάννης προφητεύει στην Αποκάλυψη. Αν προσέξει κανείς τους στίχους 24 & 25 της προφητείας του Δανιήλ, βρίσκει το ίδιο νόημα με την προφητεία του Ιωάννη στο 13ο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως στίχους 5-7 για επίγεια πολιτική εξουσία, η οποία θα βλασφημήσει κατά του Θεού και θα αντιστρατευθεί στους «ἁγίους
τοῦ Ὑψίστου» τρεισήμισι έτη, πρόκειται μάλιστα για παγκόσμια κυβέρνηση. Οι δύο αυτές προφητείες εκφράζουν απόλυτα και τους λόγους του Αποστόλου Παύλου στην Β΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολή του στο 2ο κεφάλαιο στους στίχους 3-12, ιδιαίτερα μάλιστα στον στίχο
4. Για να δείτε τους συσχετισμούς παραθέτουμε στην συνέχεια τα αναφερόμενα κείμενα:
Επισημαίνονται τρεις πληροφορίες:
α. η παγκόσμια πολιτική εξουσία
β. η βλασφημία κατά του Θεού και
γ. ο διωγμός – πόλεμος κατά των αγίων για τρεισήμισι
έτη
α. η παγκόσμια πολιτική εξουσία
β. η βλασφημία κατά του Θεού και
γ. ο διωγμός – πόλεμος κατά των αγίων για τρεισήμισι
έτη
Δανιήλ
Κεφ. 7ο στιχ 23-25
Κεφ. 7ο στιχ 23-25
«…τὸ θηρίον τὸ τέταρτον,βασιλεία τετάρτη ἔσται ἐν τῇ γῇ, ἥτις ὑπερέξει πάσας τὰς βασιλείας καὶ καταφάγεται πᾶσαν τὴν γῆν καὶ συμπατήσει αὐτὴν καὶ κατακόψει.καὶ τὰ δέκα κέρατα αὐτοῦ, δέκα βασιλεῖς ἀναστήσονται, καὶ ὀπίσω αὐτῶν ἀναστήσεται ἕτερος, ὃς ὑπεροίσει κακοῖς πάντας τοὺς ἔμπροσθεν, καὶ τρεῖς βασιλεῖς ταπεινώσει·καὶ λόγους πρὸς τὸν Ὕψιστον λαλήσει καὶ τοὺς ἁγίους Ὑψίστου παλαιώσει καὶ ὑπονοήσει τοῦ ἀλλοιῶσαι καιροὺς καὶ νόμον, καὶ δοθήσεται ἐν χειρὶ αὐτοῦ ἕως καιροῦ καὶ καιρῶν καὶ ἥμισυκαιροῦ»
Αποκάλυψις Ιωάννου
Κεφ. 13ο στιχ 5-7
Κεφ. 13ο στιχ 5-7
«καὶ ἐδόθη αὐτῷ στόμα λαλοῦν μεγάλα καὶ βλασφημίαν· καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία πόλεμον ποιῆσαι μῆνας τεσσαράκοντα δύο.
Καὶ ἤνοιξε τὸ στόμα αὐτοῦ εἰς βλασφημίαν πρὸς τὸν Θεόν, βλασφημῆσαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ καὶ τὴν σκηνὴν αὐτοῦ, τοὺς ἐν τῷ οὐρανῷ σκηνοῦντας.
Καὶ ἐδόθη αὐτῷ πόλεμον ποιῆσαι μετὰ τῶν ἁγίων καὶ νικῆσαι αὐτούς, καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία ἐπὶ πᾶσαν φυλὴν καὶ λαὸν καὶ γλῶσσαν καὶ ἔθνος»
Καὶ ἤνοιξε τὸ στόμα αὐτοῦ εἰς βλασφημίαν πρὸς τὸν Θεόν, βλασφημῆσαι τὸ ὄνομα αὐτοῦ καὶ τὴν σκηνὴν αὐτοῦ, τοὺς ἐν τῷ οὐρανῷ σκηνοῦντας.
Καὶ ἐδόθη αὐτῷ πόλεμον ποιῆσαι μετὰ τῶν ἁγίων καὶ νικῆσαι αὐτούς, καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἐξουσία ἐπὶ πᾶσαν φυλὴν καὶ λαὸν καὶ γλῶσσαν καὶ ἔθνος»
Β΄προς Θεσσαλονικείς
Κεφ. 2ο στιχ 3-12
Κεφ. 2ο στιχ 3-12
«Μή τις ὑμᾶς ἐξαπατήσῃ κατὰ μηδένα τρόπον· ὅτι ἐὰν μὴ ἔλθῃ ἡ ἀποστασία πρῶτον καὶ ἀποκαλυφθῇ ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ὁ ἀντικείμενος καὶ ὑπεραιρόμενος ἐπὶ πάντα λεγόμενον Θεὸν ἢ σέβασμα, ὥστε αὐτὸν εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ ὡς Θεὸν καθίσαι, ἀποδεικνύντα ἑαυτὸν ὅτι ἐστὶ Θεός.
Οὐ μνημονεύετε ὅτι ἔτι ὢν πρὸς ὑμᾶς ταῦτα ἔλεγον ὑμῖν; καὶ νῦν τὸ κατέχον οἴδατε, εἰς τὸ ἀποκαλυφθῆναι αὐτὸν ἐν τῷ ἑαυτοῦ καιρῷ·τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖταιτῆς ἀνομίας, μόνον ὁ κατέχων ἄρτι ἕως ἐκ μέσου γένηται· καὶ τότε ἀποκαλυφθήσεται ὁ ἄνομος, ὃν ὁ Κύριος ἀναλώσει τῷ πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ καταργήσει τῇ ἐπιφανείᾳ τῆς παρουσίας αὐτοῦ· οὗ ἐστιν ἡ παρουσία κατ᾽ ἐνέργειαν τοῦ σατανᾶ ἐν πάσῃ δυνάμει καὶ σημείοις καὶ τέρασι ψεύδους καὶ ἐν πάσῃ ἀπάτῃ τῆς ἀδικίας ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις, ἀνθ᾽ ὧν τὴν ἀγάπην τῆς ἀληθείας οὐκ ἐδέξαντο εἰς τὸ σωθῆναι αὐτούς· Καὶ διὰ τοῦτο πέμψει αὐτοῖς ὁ Θεὸς ἐνέργειαν πλάνης εἰς τὸ πιστεῦσαι αὐτοὺς τῷ ψεύδει, ἵνα κριθῶσι πάντες οἱ μὴ πιστεύσαντες τῇ ἀληθείᾳ, ἀλλ᾽ εὐδοκήσαντες ἐν τῇ ἀδικίᾳ.
Οὐ μνημονεύετε ὅτι ἔτι ὢν πρὸς ὑμᾶς ταῦτα ἔλεγον ὑμῖν; καὶ νῦν τὸ κατέχον οἴδατε, εἰς τὸ ἀποκαλυφθῆναι αὐτὸν ἐν τῷ ἑαυτοῦ καιρῷ·τὸ γὰρ μυστήριον ἤδη ἐνεργεῖταιτῆς ἀνομίας, μόνον ὁ κατέχων ἄρτι ἕως ἐκ μέσου γένηται· καὶ τότε ἀποκαλυφθήσεται ὁ ἄνομος, ὃν ὁ Κύριος ἀναλώσει τῷ πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ καταργήσει τῇ ἐπιφανείᾳ τῆς παρουσίας αὐτοῦ· οὗ ἐστιν ἡ παρουσία κατ᾽ ἐνέργειαν τοῦ σατανᾶ ἐν πάσῃ δυνάμει καὶ σημείοις καὶ τέρασι ψεύδους καὶ ἐν πάσῃ ἀπάτῃ τῆς ἀδικίας ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις, ἀνθ᾽ ὧν τὴν ἀγάπην τῆς ἀληθείας οὐκ ἐδέξαντο εἰς τὸ σωθῆναι αὐτούς· Καὶ διὰ τοῦτο πέμψει αὐτοῖς ὁ Θεὸς ἐνέργειαν πλάνης εἰς τὸ πιστεῦσαι αὐτοὺς τῷ ψεύδει, ἵνα κριθῶσι πάντες οἱ μὴ πιστεύσαντες τῇ ἀληθείᾳ, ἀλλ᾽ εὐδοκήσαντες ἐν τῇ ἀδικίᾳ.
Αφού από τα παραπάνω κείμενα διαπιστώνεται ότι το περιεχόμενο της προφητείας της ιεράς Αποκαλύψεως ταυτίζεται με εκείνο του προφήτου Δανιήλ, δίδοντας ο Χριστός μαρτυρία για την μία προφητεία, συνηγορεί αναμφισβήτητα και υπέρ της άλλης, έτσι ερμηνεύεται η Γραφή δια της Γραφής· και αυτό είναι βασική ερμηνευτική αρχή.
Συνεπώς δεν έχουμε το δικαίωμα να περιθωριοποιούμε το προφητευμένο στο βιβλίο της Αποκαλύψεως για τον επιπλέον αυτό λόγο.
Υπενθυμίζω παρεμπιπτόντως σε όσους ασχολήθηκαν με τα θεολογικά γράμματα,
ότι υπάρχουν εσωτερικές και εξωτερικές μαρτυρίες υπέρ της κανονικότητος του βιβλίου και μάλιστα ο κανών του Μεγάλου Αθανασίου που δεν μπορούμε να αγνοούμε.
Όσον αφορά τώρα τα συγκεκριμένα χωρία της Β΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολής, ως προς την σχέση τους με τις δύο προηγούμενες προφητείες, πέρα από το ότι δίδεται ξεκάθαρα και εδώ η ίδια πληροφορία της βλασφημίας προς τον θεό, επισημαίνεται σαφώς και με επίταση ότι την παγκόσμια αυτή εξουσία θα την ασκήσει συγκεκριμένο πρόσωπο.
ότι υπάρχουν εσωτερικές και εξωτερικές μαρτυρίες υπέρ της κανονικότητος του βιβλίου και μάλιστα ο κανών του Μεγάλου Αθανασίου που δεν μπορούμε να αγνοούμε.
Όσον αφορά τώρα τα συγκεκριμένα χωρία της Β΄ προς Θεσσαλονικείς επιστολής, ως προς την σχέση τους με τις δύο προηγούμενες προφητείες, πέρα από το ότι δίδεται ξεκάθαρα και εδώ η ίδια πληροφορία της βλασφημίας προς τον θεό, επισημαίνεται σαφώς και με επίταση ότι την παγκόσμια αυτή εξουσία θα την ασκήσει συγκεκριμένο πρόσωπο.
Όταν ο Απόστολος Παύλος γράφει, «ὁ ἄνθρωπος τῆς ἁμαρτίας, ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ὁ ἀντικείμενος καὶ ὑπεραιρόμενος ἐπὶ πάντα λεγόμενον Θεὸν ἢ σέβασμα, ὥστε αὐτὸν εἰς τὸν ναὸν τοῦ Θεοῦ ὡς Θεὸν καθίσαι, ἀποδεικνύντα ἑαυτὸν ὅτι ἐστὶ Θεός», είναι ολοφάνερο ότι δεν αναφέρεται σε μια απρόσωπη πολιτική εξουσία ή στο κακό γενικά, ούτε βέβαια στους αιρετικούς εκείνους μόνο που δεν ομολογούν τον «Ιησοῦν Χριστὸν ἐρχομενον ἐν σαρκί» (Β΄ Ιω. 1, 7) αλλά σε συγκεκριμένο άνθρωπο.
Ο σπουδαίος δογματικός Πατέρας, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός κατ’ εξοχήν συστηματικός Θεολόγος στο έργο του «Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως» γράφει:
Ο σπουδαίος δογματικός Πατέρας, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός κατ’ εξοχήν συστηματικός Θεολόγος στο έργο του «Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως» γράφει:
«Οποιοσδήποτε βέβαια που δεν ομολογεί ότι ο Υιός του Θεού και Θεός σαρκώθηκε και είναι τέλειος Θεός και έγινε τέλειος άνθρωπος, ενώ συνάμα παρέμεινε Θεός, είναι αντίχριστος. Αλλά ιδιαίτερα και κατ’ εξοχήν αντίχριστος λέγεται ο ερχόμενος κατά το τέλος του κόσμου (ὅμως ἰδιοτρόπως καὶ ἐξαιρέτως Ἀντίχριστος λέγεται ὁ ἐπὶ τῇ συντελείᾳ τοῦ αἰῶνος ἐρχόμενος)».
Εδώ καταδεικνύεται σαφώς ότι η Γραφή κάνει λόγο για συγκεκριμένο αντίχριστο και ήδη έχουμε δύο μεγάλους Πατέρες, (στη συνέχεια θα παραθέσουμε και άλλους) έναν της ερμηνευτικής θεολογίας και έναν της συστηματικής, που διαψεύδουν άρδην αυτούς που ετεροδιδασκαλούν ακόμη και σε ιερατικές συνάξεις.
Λοιπόν, που είναι όλοι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι η Γραφή και οι Πατέρες δεν κάνουν λόγο για τον αντίχριστο;
Εδώ φτάσαμε και στο τραγελαφικό να μας λένε ότι το (χξς΄) δεν είναι αριθμός, μολονότι το ίδιο το θεόπνευστο κείμενο επανειλημμένως ομιλεί περί αριθμού και μάλιστα διασαφηνίζει: «ἀριθμὸς γὰρ ανθρώπου ἐστί». Και μόνο ο λόγος αυτός είναι αρκετός για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα!
Οπωσδήποτε όμως θα μένετε με την απορία, τι συμβαίνει και ακούμε όλα εκείνα τα φαιδρά!
Στην περίπτωση αυτή ισχύει ο λόγος του Αποστόλου Παύλου:
«…ἀνθ᾽ ὧν τὴν ἀγάπην τῆς ἀληθείας οὐκ ἐδέξαντο εἰς τὸ σωθῆναι αὐτούς· Καὶ διὰ τοῦτο πέμψει αὐτοῖς ὁ Θεὸς ἐνέργειαν πλάνης εἰς τὸ πιστεῦσαι αὐτοὺς τῷ ψεύδει, ἵνα κριθῶσι πάντες οἱ μὴ πιστεύσαντες τῇ ἀληθείᾳ, ἀλλ᾽ εὐδοκήσαντες ἐν τῇ ἀδικίᾳ».
Για να συνοψίσουμε εν προκειμένω την διδασκαλία της Αγίας Γραφής σημειώνουμε:
Κατ’ αρχήν ότι ο ίδιος ο Κύριος συνιστά προσοχή: «βλέπετε μη τις ὑμάς πλανήση· πολλοί γαρ ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου λέγοντες ὅτι ἐγώ εἰμί, και πολλούς πλανήσουσιν» (Μρ. 13, 5-6).
Το ότι όμως θα έρθουν πολλοί, αυτό δεν αίρει το ότι θα έρθει και ο συγκεκριμένος αντίχριστος, που ο Απόστολος Παύλος κυριολεκτικά «ζωγραφίζει» με όσα λέει τονίζοντας, ότι η παρουσία του θα γίνει «κατ’ ἐνέργεια τοῦ σατανᾶ ἐν πάσῃ δυνάμει καὶ τέρασι ψεύδους…».
Και ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης εξηγεί:
«Με τα λόγια αυτά μας διδάσκει ο Απόστολος, ποιος πρόκειται να είναι ο αντίχριστος, ότι δηλαδή θα είναι άνθρωπος που θα έχει τον σατανά να ενεργεί μέσα του και δι’ αυτού. Αυτός θα δείξει κάθε δύναμη, όχι όμως αληθινά αλλά όλα τα έργα του θα είναι απατηλά και θα πλανούν εκείνους που θα τα παρακολουθούν· διότι πρόκειται να κάνει σημεία και τέρατα ψεύδους, δηλαδή ψευδή, που θα οδηγούν στο ψεύδος και την πλάνη εκείνους που του δίδουν προσοχή. Αυτά τα προλέγει ο Παύλος για να μην πλανηθούν οι άνθρωποι εκείνοι που θα υπάρξουν τον καιρό του αντιχρίστου».
«Με τα λόγια αυτά μας διδάσκει ο Απόστολος, ποιος πρόκειται να είναι ο αντίχριστος, ότι δηλαδή θα είναι άνθρωπος που θα έχει τον σατανά να ενεργεί μέσα του και δι’ αυτού. Αυτός θα δείξει κάθε δύναμη, όχι όμως αληθινά αλλά όλα τα έργα του θα είναι απατηλά και θα πλανούν εκείνους που θα τα παρακολουθούν· διότι πρόκειται να κάνει σημεία και τέρατα ψεύδους, δηλαδή ψευδή, που θα οδηγούν στο ψεύδος και την πλάνη εκείνους που του δίδουν προσοχή. Αυτά τα προλέγει ο Παύλος για να μην πλανηθούν οι άνθρωποι εκείνοι που θα υπάρξουν τον καιρό του αντιχρίστου».
Μετά από αυτές τις μαρτυρίες της Αγίας Γραφής και τέτοιες πληροφορίες της πατερικής γραμματείας είναι δυνατόν οι χριστιανοί να μένουμε αδιάφοροι όταν βλέπουμε ότι στην εποχή μας εκπληρώνονται τα σημεία των καιρών που μας πιστοποιούν ότι διανύουμε την λαίλαπα της Εποχής του Αντιχρίστου;
Το ανησυχητικό θα ήταν να μην υπάρχει πνευματική διαύγεια στους χριστιανούς και να τα βλέπουν όλα καλά ενώ έρχονται τα πάνω κάτω!
Γι’ αυτό ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, μας συνιστά«Ἀσφάλιζε τοίνυν σεαυτόν,ἄνθρωπε. ἔχεις τὰ σημεῖα τοῦ Ἀντιχρίστου. καὶ μὴ μόνο μνημόνευε τούτων, ἀλλά καὶ ἀφθόνως πᾶσι μεταδίδου».
Θα δούμε όμως στην συνέχεια ποια είναι τα διαπιστευτήρια που επιβεβαιώνουν ότι έχουν τεθεί τα προγεφυρώματα και ήδη ενεργείται το μυστήριο της ανομίας.
Αρχιμ. Παΐσιος Παπαδόπουλος
Ι.Μ. Αγ. Γρηγορίου Παλαμά
Δήμου Φιλώτα