Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Τριχερούσης

Ἡ ἱερὴ εἰκόνα, μία ἀπὸ τὶς ἀποδιδόμενες κατὰ τὴν παράδοση στὸν Εὐαγγελιστὴ Λουκᾶ, ἀνήκει στὸν εἰκονογραφικὸ τύπο τῆς Ὁδηγήτριας. Ἡ Παναγία κρατάει ὅμως τὸν Χριστὸ στὸ δεξιό της χέρι. Εἶναι ἑπομένως μία Δεξιοκρατοῦσα, τῆς ὁποίας τὸ πρωτότυπο εὑρισκόταν στὸν προσκυνηματικὸ ναὸ τῶν Ἀβραμιτῶν στὴν Κωνσταντινούπολη, μὲ τὸ ὄνομα Ἀχειροποίητη.
Ἡ πολύτιμη εἰκόνα φυλάσσεται στὴν ἱερὰ μονὴ Χιλανδαρίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Τὰ ἀντίγραφα αὐτῆς εἶναι ἀμέτρητα, κυρίως στὴ Σερβία, στὰ Βαλκάνια καὶ στὴ Ρωσία, ὅπου σημειώνουμε κυρίως ἐκείνη τὴν ὁποία παρήγγειλε ὁ Πατριάρχης Νίκων, τὸ 1663, καὶ ἡ ὁποία ἐτοποθετήθηκε στὴ μονὴ τῆς Ἀναστάσεως, τὴ λεγόμενη «Νέα Ἱερουσαλήμ», κοντὰ στὴ Μόσχα.
Ἡ εἰκόνα εὑρέθηκε στὴ Δαμασκὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ (8ος αἰώνας μ.Χ.) καὶ στὸν ὁποῖο ἔκανε τὸ θαῦμα νὰ τοῦ ἀποκαταστήσει τὸ κομμένο του χέρι. Ὁ Ἅγιος τὴ μετέφερε κατόπιν μαζί του στὴ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα, κοντὰ στὰ Ἱεροσόλυμα, ὄπου διῆλθε τὸ ὑπόλοιπο τοῦ βίου του. Γενόμενος μοναχός, ἔμαθε ἀπὸ τοὺς ἄλλους Πατέρες τῆς Λαύρας ὅτι ὁ Ὅσιος Σάββας († 5 Δεκεμβρίου), πρὶν τὴν κοίμησή του, ἔδωσε ἐντολὴ νὰ στερεώσουν καλὰ κοντὰ στὸν τάφο του τὴν «πατερίτσα», δηλαδὴ τὴ ράβδο του. Προεφήτευσε δέ, ὅτι κάποτε θὰ ἔλθει ὡς προσκυνητὴς στὴ Λαύρα ἕνας βασιλόπαιδας συνώνυμός του, Σάββας δηλαδή, καὶ ὅτι, ὅταν προσκυνήσει τὸν τάφο του, θὰ πέσει κάτω ἡ ράβδος του. Στὸ βασιλόπουλο αὐτὸ παρήγγειλε ὁ Ὅσιος Σάββας νὰ δοθεῖ ὡς εὐλογία ἡ ράβδος του μαζὶ μὲ τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Γαλακτοτροφούσης.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, γνωρίζοντας τὰ ἀνωτέρω, κατέλιπε καὶ αὐτὸς μὲ τὴ σειρά του, πρὸ τῆς κοιμήσεώς του, παραγγελία, νὰ λάβει ὁ βασιλόπαιδας αὐτὸς ὡς εὐλογία καὶ τὴν ἱερὴ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Τριχερούσης.
Ὅταν ἐκοιμήθηκε, τὸ 749 μ.Χ., ἡ εἰκόνα παρέμεινε στὴ Λαύρα μέχρι τὸν 13ο αἰώνα μ.Χ., ὁπότε ὁ ἡγούμενος, τὸ 1217, τὴν ἐδώρισε στὸν Ἀρχιεπίσκοπο Σερβίας Σάββα († 14 Ἰανουαρίου), ὁ ὁποῖος τὴ μετέφερε στὴ μονὴ Χιλανδαρίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Ἡ εἰκόνα ἑορτάζει, ἐπίσης, στὶς 12 καὶ 18 Ἰουλίου.