Zoom in (real dimensions: 826 x 830)Εικόνα

Ο Άγιος Γρηγόριος ήταν γιος του Ανάκ, που ήταν συγγενής του βασιλιά της Μεγάλης Αρμενίας, Κουσαρώ (290 μ.Χ.) και έζησε το 257 έως 331. Ο Ανάκ, λοιπόν, σε συνεργασία με το βασιλιά των Περσών Αρτασείρα, σκότωσε τον Κουσαρώ. Αλλά οι σατράπες της Αρμενίας εκδικήθηκαν το φόνο του, σκοτώνοντας τον Ανάκ και όλη του την οικογένεια. Διασώθηκαν μόνο δύο παιδιά του, που ένας ήταν ο Γρηγόριος.

Zoom in (real dimensions: 264 x 789)Εικόνα

Στην Καισαρεία συνέβη να συναντηθούν ο γιος του φονιά Ανάκ, Γρηγόριος, και ο γιος του θύματος Τηριδάτης. Τότε ο Γρηγόριος σπούδαζε με ζήλο τα Ιερά γράμματα, (στην Καισαρεία της Καππαδοκίας από τον εκεί αρχιεπίσκοπο Λεόντιο), που μεταξύ άλλων λένε: «τελείων δὲ ἐστὶν ἡ στερεὰ τροφή, τῶν διὰ τὴν ἕξιν τὰ αἰσθητήρια γεγυμνασμένα ἐχόντων πρὸς διάκρισιν καλοῦ τε καὶ κακοῦ» (Εβραίους, ε' 14.1). Δηλαδή, η στερεά και υψηλότερη πνευματική τροφή είναι για τους τέλειους χριστιανούς, που από την άσκηση έχουν τα πνευματικά αισθητήρια γυμνασμένα στο να διακρίνουν εύκολα μεταξύ του καλού και κακού. Γυμνασμένος, λοιπόν, και ο Γρηγόριος στη διάκριση, όχι μόνο δεν αποστράφηκε τον Τηριδάτη, αλλά τον πλησίασε με αγάπη, αποδοκίμασε την πράξη του πατέρα του και τον βοήθησε σε κάποια ασθένεια του.

Όταν αργότερα ο Τηριδάτης έγινε βασιλιάς Αρμενίας, βασάνισε φρικτά τον Γρηγόριο (που τότε ήταν επίσκοπος Αρμενίας). Διέταξε μάλιστα, να τον ρίξουν σε λάκκο με φίδια και άλλα ερπετά. Ο Γρηγόριος όχι μόνο δεν έπαθε τίποτα αλλά επέζησε για 15 χρόνια τρεφόμενος με το ψωμί που του πήγαινε κρυφά μια χήρα. Ο Θεός, όμως, επέτρεψε να γίνει ο Τηριδάτης σχιζοφρενής. Αλλά δια των προσευχών του Γρηγορίου θεραπεύθηκε, μετανόησε και βαπτίσθηκε χριστιανός με όλο του το έθνος.


Zoom in (real dimensions: 225 x 450)Εικόνα

Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τὴ γεωργία, ἐνεούργησας, βροτῶν καρδίας, κατασπείρας τὴν τοῦ Λόγου ἐπίγνωσιν, καὶ λαμπρυνθεῖς μαρτυρίου τοὶς στίγμασιν, ἱεραρχία Γρηγόριε ἔφανας. Πάτερ ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’.
Καὶ τρόπων μέτοχος, καὶ θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος, τὴν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν• διὰ τοῦτο τὸν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτομῶν, καὶ τῇ πίστει ἐνήθλησας μέχρις αἵματος, Ἱερομάρτυς Γρηγόριε• Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τοὺς ἀσφαλεῖς.
Τὸν εὐκλεῆ καὶ Ἱεράρχην ἅπαντες, ὡς ἀθλητὴν τῆς ἀληθείας σήμερον, οἱ πιστοὶ θείοις ἐν ἄσμασι, καὶ ὑμνῳδίαις εὐφημήσωμεν, τὸν γρήγορον Γρηγόριον ποιμένα καὶ διδάσκαλον, τὸν ἔκλαμπρον φωστῆρα καὶ ὑπέρμαχον• Χριστῷ γὰρ πρεσβεύει τοῦ σωθῆναι ἡμᾶς.

Κάθισμα Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Βλέμμα γρήγορον τῆς διανοίας, Μάρτυς ἔνδοξε προκεκτημένος, ὁμωνύμως καὶ καταλλήλως διέπρεψας, ὑπὲρ Χριστοῦ τῇ ἀθλήσει στρεβλούμενος, ἐν προσευχαῖς ἀνενδότως ἠγρύπνησες ὅθεν εἴληφας, ἱεραρχικῶς δι' αἵματος, βραβεῖον κατ' ἄμφω παμμάκαρ Γρηγόριε.

Ὁ Οἶκος
Τοῦτον τὸν μέγαν ἐν ἀθλοφόροις, τὸν φωστῆρα τὸν θεῖον, Ἀρμενίας πιστοὶ ποιμένα τε καὶ πρόμαχον, ἐν ὑμνῳδίαις εὐφημοῦμεν, καὶ ᾄσμασιν ἐνθέοις αὐτοῦ τὴν μνήμην• τὴν γὰρ ἀχλὺν τῶν ματαίων εἰδώλων ἠφάνισε, σὺν αὐτοῖς καὶ τῶν δαιμόνων τὴν ἐνέργειαν ἐνέκρωσε• διὸ τοὺς πόνους ὑπήνεγκε, σταθερᾷ διανοίᾳ καὶ χάριτι, καὶ πρεσβεύει Χριστῷ τοῦ σωθῆναι ἡμάς.

Μεγαλυνάριον.
Γρήγορος τοῖς τρόποις ἀναδειχθείς, πρὸς θεογνωσίας, διεγείρεις τὸν φωτισμόν, τοὺς τῇ δυσσεβείᾳ, ὑπνώττοντας ἀθλίως, Γρηγόριε τρισμάκαρ, ἀξιοθαύμαστε.

xristianos.gr 
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ
ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ-ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ
Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2014
 
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
 
Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ
Ἡ χειροτονία ὅλων τῶν κληρικῶν ἀπό τόν Ἐπίσκοπο
 
1. Στά κηρύγματά μας, ἀδελφοί χριστιανοί, ἑρμηνεύουμε τούς ἱερούς Κανόνες τῶν ἁγίων Ἀποστόλων. Στό προηγούμενο κήρυγμα μιλήσαμε γιά τόν πρῶτο κανόνα, πού μᾶς ἔλεγε ὅτι ὁ Ἐπίσκοπος πρέπει νά χειροτονεῖται ὄχι μόνο ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο, ἀλλά ἀπό τρεῖς ἤ τοὐλάχιστον ἀπό δύο Ἐπισκόπους. Οἱ Διαταγές τῶν Ἀποστόλων διατάσσουν ὅτι ἐκεῖνος πού θά χειροτονηθεῖ Ἐπίσκοπος ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο νά καθαιρεῖται, ἐκτός μόνο ἄν ἔχουμε περίπτωση διωγμοῦ ἤ κάποια ἄλλη αἰτία, πού δέν μποροῦν νά συναχθοῦν ἄλλοι Ἐπίσκοποι. Ἀλλά καί στήν περίπτωση αὐτή πρέπει οἱ ἄλλοι Ἐπίσκοποι νά δηλώσουν ἐγγράφως τήν συγκατάθεσή τους νά γίνει ἡ χειροτονία τοῦ ἐκλεγέντος εἰς Ἐπίσκοπο ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο.

 
2. Σήμερα θά σᾶς μιλήσω γιά τόν Δεύτερο Ἀποστολικό Κανόνα πού λέγει, συμπληρωματικά πρός τόν Πρῶτο Κανόνα, ὅτι ἄν γιά τήν χειροτονία τοῦ Ἐπισκόπου ἀπαιτοῦνται τρεῖς ἤ δύο τοὐλάχιστον Ἐπίσκοποι, ὅμως ἡ χειροτονία τοῦ Πρεσβυτέρου καί τοῦ Διακόνου καί τῶν «λοιπῶν κληρικῶν» γίνεται ἀπό ἕναν Ἐπίσκοπο. Κατανοοῦμε εὔκολα τόν Κανόνα αὐτόν: Ὁ ἀνώτερος στόν βαθμό Ἐπίσκοπος χειροτονεῖ τόν λαϊκό σέ Διάκονο ἤ τόν Διάκονο σέ Πρεσβύτερο, γιατί εἶναι κατώτεροι βαθμοί αὐτοί ἀπό τόν βαθμό τοῦ Ἐπισκόπου. Φτάνει ἕνας Ἐπίσκοπος γιά τήν χειροτονία τους. Γιά τήν χειροτονία ὅμως τοῦ Πρεσβυτέρου σέ Ἐπίσκοπο δέν ἀρκεῖ ἕνας Ἐπίσκοπος, ἐπειδή πρόκειται γιά τήν χειροτονία σέ ἴσο βαθμό· γι᾽ αὐτό καί ἀπαιτοῦνται περισσότεροι τοῦ ἑνός Ἐπίσκοποι, ὅπως μᾶς εἶπε ὁ Πρῶτος Ἀποστολικός Κανόνας. Εἴπαμε σχετικά μέ αὐτό καί στό προηγούμενο κήρυγμά μας.
 
3. Ἑρμηνεύοντες τόν Δεύτερο Ἀποστολικό Κανόνα σήμερα, ἀδελφοί, θά ἐπιμείνουμε περισσότερο στήν ἔκφραση τοῦ Κανόνα «λοιποί κληρικοί», οἱ ὑπόλοιποι δηλαδή κληρικοί, πού χειροτονοῦνται καί αὐτοί ἀπό τόν Ἐπίσκοπο. Οἱ κύριοι βαθμοί τῶν κληρικῶν, ὅπως ξέρουμε, εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος, ὁ Πρεσβύτερος καί ὁ Διάκονος. Οἱ «λοιποί»  κληρικοί ποιοί εἶναι; Εἶναι οἱ Ὑποδιάκονοι, οἱ Ψάλτες καί οἱ Ἀναγνῶστες. Καί αὐτοί, γιά νά διακονήσουν στό ἔργο πού κάνουν, χειροτονοῦνται ἀπό τόν Ἐπίσκοπο. Ἔτσι λέγει ὁ Κανόνας.
Τό πρῶτο πού ἔχω νά πῶ, ἀδελφοί, ἀπό αὐτό πού μᾶς λέγει ὁ Κανόνας εἶναι ὅτι οἱ Ψάλτες καί οἱ Ἀναγνῶστες, πού διαβάζουν τά ἱερά ἀναγνώσματα στήν Ἐκκλησία, εἶναι καί αὐτοί κληρικοί καί ἔτσι πρέπει νά τούς βλέπετε. Νά τούς βλέπετε μέ σεβασμό καί ἱεροπρέπεια, γιατί εἶναι ἱερή ἡ θέση πού ἔχουν καί εἶναι ἱερό καί ἅγιο τό διακόνημα πού κάνουν. Ὑμνοῦν τόν Θεό καί στήν θεία Λειτουργία διαλέγονται μέ τόν Ἱερέα καί «παίζεται» μέ τήν ψαλμωδία τους τό ἱερό δρᾶμα τοῦ θείου Μυστηρίου, στό ὁποῖο μετέχουν καί οἱ ἄγγελοι τοῦ οὐρανοῦ. Οἱ Ἱεροψάλτες εἶναι ἀντιπρόσωποι τοῦ λαοῦ, ὅταν τελεῖται ἡ θεία λατρεία στόν ἱερό Ναό.
 
4. Ἀπό αὐτό ὅμως πού λέγουμε πρέπει καί οἱ ἴδιοι οἱ Ἱεροψάλτες νά νοήσουν τό ἱερό τους ἔργο, νά νοήσουν, δηλαδή, ὅτι εἶναι κατώτεροι κληρικοί, καί νά τιμοῦν λοιπόν τήν ἱερή τους θέση μέ τήν ἱεροπρεπῆ τους συμπεριφορά. Οἱ ἴδιοι οἱ Ἱεροψάλτες στήν θεία Λειτουργία ψάλλοντες τόν Χερουβικό ὕμνο λέγουν: «Οἱ τά Χερουβίμ μυστικῶς εἰκονίζοντες». Ὅτι δηλαδή αὐτοί πού ψάλλουν αὐτόν τόν ὕμνον, οἱ «προσάδοντες τῇ ζωοποιῷ Τριάδι τόν Τρισάγιον Ὕμνον», εἰκονίζουν τά Χερουβίμ, πού κάνουν τό ἴδιο στόν οὐρανό. Καί ὅπως οἱ ἄγγελοι τοῦ οὐρανοῦ, οἱ ἀναμάρτητοι, μέ φόβο καί πολλή κατάνυξη ὑμνοῦν τόν Κύριο Σαβαώθ (βλ. τό 6ο κεφ. τοῦ Ἠσαΐου), ἔτσι μέ εὐλαβῆ καί σεμνή στάση οἱ Ἱεροψάλτες πρέπει νά ψάλλουν τόν Κύριο στήν θεία Λατρεία.
 
5. Καί αὐτοί οἱ κατώτεροι Κληρικοί, οἱ Ἱεροψάλτες καί ἀναγνῶστες, γιά νά ἀσκοῦν τήν ἱερή τους διακονία πρέπει νά ἔχουν χειροτονία τοῦ Ἐπισκόπου. Χωρίς νά γίνει αὐτό δέν ἐπιτρέπεται νά ψάλλουν, γιατί τό ἀπαγορεύει ὁ 33ος Κανόνας τῆς ΣΤ´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, γιά τόν ὁποῖο θά μιλήσουμε ἄλλοτε. Ἀλλά καί κατά τόν Κανόνα πού ἑρμηνεύουμε, οἱ Ἱεροψάλτες ὑπάγονται στούς «λοιπούς κληρικούς» καί ἄρα πρέπει νά ἔχουν καί αὐτοί χειροτονία ἀπό τόν Ἐπίσκοπο. Εἶπα «χειροτονία». Ὅμως, ἕνας πολύ καλός ἑρμηνευτής τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ὁ Ζωναρᾶς, λέγει ὅτι γιά τούς Ἱεροψάλτες εἶναι καλύτερα νά λέγουμε ὄχι νά «χειροτονοῦνται», ἀλλά νά «χειροθετοῦνται». Νά «σφραγίζονται» πρῶτα ἀπό τόν Ἐπίσκοπο στήν κεφαλή μέ τό σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί ἔπειτα νά «χειροθετοῦνται». Ἡ χειροτονία εἶναι κυρίως γιά τόν Ἐπίσκοπο, τόν Πρεσβύτερο καί τόν Διάκονο, καί γίνεται ἐντός τοῦ ἱεροῦ Βήματος, ἐνώπιον τοῦ Ἁγίου Θυσιαστηρίου. Ἡ εὐλογία τοῦ Ἱεροψάλτου καί τοῦ Ἀναγνώστου γίνεται ἐκτός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος καί λέγεται «χειροθεσία». Ὁ Κανόνας ὅμως πού ἑρμηνεύουμε, ὁ Δεύτερος Ἀποστολικός Κανόνας, γιά ὅλους, καί γιά τούς κατώτερους κληρικούς, χρησιμοποιεῖ τόν ὅρο «χειροτονία».
 
6. Σᾶς κούρασα, χριστιανοί μου, μέ αὐτά πού σᾶς εἶπα σήμερα, ἀλλά τό κήρυγμα εἶναι καί μία μαθητεία, γιά τήν ὁποία οὔτε ἐμεῖς οἱ κληρικοί σας πρέπει νά εἴμαστε ὀκνηροί γιά νά τήν ποῦμε, ἀλλά οὔτε καί σεῖς οἱ λαϊκοί πρέπει νά εἶστε ἀπρόθυμοι γιά νά τήν ἀκούσετε. Παρακαλῶ νά φιλοτιμεῖστε στό νά μαθαίνετε καί νά σπουδάζετε ὅλο καί περισσότερα ἀπό τά ὡραῖα πού ἔχει ἡ θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας, καί ἔτσι θά γίνετε συνειδητοί καί προοδευμένοι χριστιανοί.
 
Μέ πολλές εχές,
 
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας
 
Ἦταν ἄνθρωπος ποὺ καλλιεργοῦσε ὑπομονήν καὶ πραότητα. Γι' αὐτὸ καὶ πέτυχε στὴν ἀσκητική του ζωή.
Γεννήθηκε στὴν Κόρινθο τὸ 5ο αἰῶνα, ἀπὸ ἱερέα πατέρα, τὸν Ἰωάννη. Τὴν μητέρα του τὴν ἔλεγαν Εὐδοξία καὶ εἶχε ἀδελφὸ τὸν Ἀρχιεπίσκοπο Κορίνθου Πέτρο.
Ἀπὸ ἱερατικό, λοιπόν, γένος ὁ Κυριακός, σὲ νεαρὴ ἡλικία πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴ Λαύρα τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου. Ἐκεῖ, ὁ Μέγας Εὐθύμιος, τὸν ἔκανε μοναχὸ καὶ τὸν ἔστειλε στὸν ἀσκητὴ Γεράσιμο. Ὅταν πέθανε ὁ Γεράσιμος, ὁ Κυριακὸς ἐπέστρεψε στὴν Λαύρα τοῦ Εὐθυμίου, ὅπου μὲ ζῆλο καλλιεργοῦσε τὶς ἀρετές του, ὥσπου κάποια στάση ποὺ ἔγινε στὴ Λαύρα τοῦ Εὐθυμίου τὸν ἀνάγκασε νὰ πάει στὴ Λαύρα τοῦ Σουκᾶ.
Ἐκεῖ 40 χρονῶν χειροτονήθηκε πρεσβύτερος καὶ ἀνέλαβε τὴν ἐπιστασία τοῦ Σκευοφυλακίου. Ἐκεῖνο ποὺ τὸν διέκρινε ἀπέναντι στοὺς συμμοναστές του, ἦταν ὁ γαλήνιος τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο τοὺς ἀντιμετώπιζε, γι’ αὐτὸ καὶ ἦταν παράδειγμα πρὸς μίμηση ἀπὸ ὅλους.
Ἑβδομήντα χρονῶν ὁ Κυριακός, ἔφυγε καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ μὲ ὑπομονὴ γύρισε πολλὰ μοναστήρια καὶ σκῆτες, ὅπου ἔζησε μὲ αὐστηρότατη ἄσκηση. Τελικά, πέθανε 107 χρονῶν, καὶ σὲ ὅλους ἔμεινε ἡ ἐνθύμηση τοῦ ἀσκητή, ποὺ ἔδειχνε «πραότητα πρὸς πάντας ἀνθρώπους». Πραότητα, δηλαδή, σ’ ὅλους ἀνεξαίρετα τοὺς ἀνθρώπους.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Χριστῷ ἠκολούθησας, καταλιπῶν τὰ τῆς γῆς, καὶ βίον ἰσάγγελον, ἐπολιτεύσω σαφῶς, ὡς ἄσαρκος Ὅσιε· σὺ γὰρ ἐν ταῖς ἐρήμοις, προσχωρῶν θείῳ πόθῳ, σκίλλῃ πικρᾷ τὴν πάλαι, πικρὰν γεῦσιν ἀπώσω. Διὸ Κυριακὲ θεοφόρε, ἀξίως δεδόξασαι.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἀπαλῶν ἐξ ὀνύχων τῷ Χριστῷ ἠκολούθησας, τὴν ἀγγελικὴν πολιτείαν ὁλοτρόπως ἑλόμενος· διὸ ἐν ταῖς ἐρήμοις προσχωρῶν, τῶν θείων ἠξιώθης δωρεῶν, θεραπεύων πᾶσαν νόσον Κυριακέ, τῶν πίστει προσιόντων σοι. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς ὑπερμάχῳ κραταιῷ καὶ ἀντιλήπτορι
Ἡ σὲ τιμῶσα ἱερὰ Λαύρα ἑκάστοτε
Ἑορτάζει τὰ μνημόσυνα ἐτησίως.
Ἀλλ’ ὡς ἔχων παρρησίαν πρὸς τὸν Κύριον
Ἐξ ἐχθρῶν ἐπεμβαινόντων ἡμᾶς φρούρησον,
Ἵνα κράζωμεν, χαίροις Πάτερ τρισόλβιε.

Μεγαλυνάριον.
Ἄστρον ἐκ Κορίνθου ἀναφανείς, ἐν τῇ Παλαιστίνῃ, διαλάμπεις ἀσκητικῶς, καὶ καταπυρσεύεις, Χριστοῦ τὴν Ἐκκλησίαν, Κυριακὲ θεόφρον, τοῖς σοῖς παλαίσμασι.
kyriaki_a_louka_1
 
Κυριακή Α΄ Λουκά: Η θαυμαστή αλιεία [Λουκ. ε΄ 1-11]
 
του Κωνσταντίνου Αθ. Οικονόμου, Δασκάλου
   
ΠΙΣΤΗ, ΥΠΑΚΟΗ, ΚΑΠΟΦΟΡΙΑ: Ο Κύριος, στη σημερινή ευαγγελική περικοπή, ζήτησε από τους ψαράδες να ρίξουν τα δίχτυα τους, διότι μέσα από το θαύμα που θα ακολουθούσε ήθελε να διδάξει μεγάλες αλήθειες σ΄αυτούς, που σε λίγο θα καλούσε να σαγηνεύουν στα πνευματικά τους δίχτυα την οικουμένη. 

Το θαύμα, τύπος της πνευματικής αλιείας τους, έπρεπε να το θυμούνται οι Απόστολοι του Κυρίου όταν, αργότερα, στο έργο τους θα συναντούσαν δυσκολίες και απογοητεύσεις, συναισθανόμενοι ότι στην πνευματική τους διακονία άδεια θα ήταν τα δίχτυα χωρίς την ευλογία Του, γεμάτα όταν τα ευλογούσε ο Χριστός. Έπρεπε ακόμη να καταλάβουν οι μαθητές ότι για καρποφορία έργων, θα έπρεπε να έχουν υπακοή στα προστάγματα του Κυρίου. Και να μην υπολογίζουν κόπο και θυσίες. Η περικοπή αποτελεί ακόμη υπόδειγμα πίστης απέναντι στο Χριστό. Πίστη δεν είναι απλά μια παραδοχή ύπαρξης του Θεού. Τέτοια πίστη έχουν και οι δαίμονες. Πίστη είναι η εμπιστοσύνη στον Άγιο Τριαδικό Θεό η οποία ενεργοποιεί τον άνθρωπο αναλόγως [Α. Νικόλαος Βελιμίροβιτς]. 'Ετσι, η ζωσα πίστη οδηγεί στα ανάλογα έργα, που συνδέονται άμεσα με την υπακοή του ανθρώπου στο θείο θέλημα. Τέτοια εμπιστοσύνη και υπακοή έδειξε ο Πέτρος στον Κύριο, απαντώντας Του: “επειδή το λες εσύ, θα ρίξω το δίχτυ”. Έτσι έγινε η θαυμαστή αλιεία και αξιώθηκε ο Πέτρος να ακούσει το “από του νυν ανθρώπους έση ζωγρών”, που δείχνει ότι ο Κύριος τον εμπιστεύτηκε καθιστώντας τον μαθητή και Απόστολό Του! Η εμπιστοσύνη είναι άνοιγμα της ψυχής για να εισρεύσει η χάρη του Αγίου Πνεύματος, η “νεύσις” που λέει ο Άγιος Γρηγόριος Θεολόγος, το “ναι” του ανθρώπου στο Θεό, που οδηγεί στη θέωση. Όμως χρειάζεται διάκριση για να δούμε το πρόσωπο στο οποίο κάνουμε υπακοή. Διότι υπακοή που μας απομακρύνει από Εκείνον, είναι κακή υπακοή. Κακή υπακοή έκανε η Εύα στο διάβολο και ο Αδάμ στην Εύα και επήλθε η πτώση και ο θάνατος! Τετοια υπακοή κάνουν ακόμη πλανεμένοι και αιρετικοί σε “φωτισμένους” αρχηγούς και μένουν έξω του “νυμφώνος”. Συνεπώς, μακάριος ο ευρών απλανή οδηγό, άνθρωπο πνευματικό, που πρώτα “θεραπεύτηκε ο ίδιος από τα πάθη, βρίσκεται στη θέωση ή τουλάχιστον στην κατάσταση του φωτισμού, έχει την αδιάλειπτη καρδιακή προσευχή και έχει πάνω του αισθητή την παρουσία του Αγίου Πνεύματος” [Νικόλαος Βελιμίροβιτς]. Σε τέτοιο πνευματικό, φίλο του Κυρίου, αν κανεί υπακοή, και δι' αυτού στο Θεό, θα δει θαυμαστά στη ζωή του, και προπάντων το θαύμα της θεραπείας της ύπαρξής του, την κάθαρση, δηλαδή, το φωτισμό και τη θέωση, το “καθ' ομοίωσιν”, τελικό, εφικτό στόχο ζωής του ανθρώπου. Χωρίς πίστη, ο άνθρωπος μένει μόνος στη γη, έρμαιο περιστάσεων και πειρασμών, ενώ δεν έχει πυξίδα-προσαντολισμό στη ζωή του, μα ούτε και άγκυρα-στήριγμα. Πίστη είναι η βεβαιότητα ότι ο Χριστός είναι ο Θεάνθρωπος Σωτήρας μας, ο φίλος και αδελφός μας. Χωρίς πάλι απλότητα καρδιάς ούτε η πίστη μπορεί να εδραιωθεί ούτε το θαύμα στη ζωή μας να γίνει. Αν αμφιβάλλουμε και να διερωτόμαστε για τα μυστήρια του Θεού, αν προσπαθούμε με δικά μας μέτρα να κρίνουμε το θέλημά Του, αν αμφιβάλλουμε ότι είναι δίπλα μας και ότι μπορεί να πραγματοποιήσει το θαύμα στη ζωή μας, τότε τίποτα δεν μπορεί να γίνει. Η πίστη οδηγεί στην υπακοή στο θέλημα του Θεού, γιατί τότε γίνεται με προθυμία, χωρίς καταναγκασμό και φόβο, αλλά με ζέση ψυχής, χαρά, αγωνιστική διάθεση.
  
ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ: Όταν είδε ο Πέτρος το πρωτοφανές πλήθος ψαριών, αντί να πανηγυρίσει, παρακάλεσε τον Κύριο να φύγει από το πλοίο του. Ο άδολος ψαράς νιώθει συγκλονισμό. Κατάλαβε μέσα στην ευλογία του θαύματος ότι έχει μπροστά του ένα μοναδικό διδάσκαλο που έχει θεία δύναμη. Αισθανόμενος το μεγαλείο Του δεν αντέχει να ατενίσει το θεϊκό Του πρόσωπο, αλλά πέφτει συντετριμμένος και Τον προσκυνά. Αισθάνεται ανάξιος της παρουσίας Του, αισθάνεται την αγιότητά Του και τη δική του μικρότητα και αμαρτωλότητα. Είναι βίωμα που το νιώθουν οι πιστοί σε στιγμές που αισθανόνται το Θεό ολοζώντανο στη ζωή τους και αφυπνίζεται η συναίσθηση της αμαρτωλότητας. Συνέχει τότε φόβος Θεού. Φοβάται ο πιστός την παρουσία του Θεού, αλλά ταυτόχρονα την ποθεί. Αισθάνεται πόσο αμαρτωλός είναι και ότι δεν αξίζει τις ευλογίες του Κυρίου. Όμως όσο αναγνωρίζουμε την αμαρτωλότητά μας, τόσο ελκύουμε το έλεος και την αγάπη Του. Την αίσθηση της αμαρτωλότητας ο Κύριος την εκτιμά περισσότερο από τους τυπικούς ύμνους δοξολογίας κι ευχαριστίας. Η αυτογνωσία οδηγεί στη μετάνοια, η μετάνοια οδηγεί στο Χριστό κι ο Χριστός πραγματοποιεί την αναγέννηση. Το περιστατικό συγκλόνισε τον Σίμωνα. Όταν άκουγε το σοφό δάσκαλο να διδάσκει, τον ονόμασε «Διδάσκαλο». Τώρα όμως που είδε το θαυμαστό έργο Του, τον ομολόγησε «Κύριο». Πόσο πιο δυνατά μιλάνε τα έργα από τα λόγια! 
   
ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ:  Οι μελλοντικοί Μαθητές εγκατέλειψαν τα πλοιάρια. Ας τα παίρναν άλλοι κι ας τα έκαναν ό,τι ήθελαν! Ο Πέτρος άφησε σπίτι και σύζυγο. Ο Ιάκωβος κι ο Ιωάννης άφησαν σπίτι και πατέρα. Κι όλοι Τον ακολούθησαν. Εκείνος που στολίζει τα κρίνα του αγρού και τα κάνει πιο θαυμαστά κι από το βασιλιά Σολομώντα, ο ίδιος θα φροντίσει και για το δικό τους ντύσιμο. Η τροφή και το ντύσιμο είναι οι ελάχιστες φροντίδες. Ο Κύριος τους καλεί στο μέγιστο: στη βασιλεία του Θεού. Όταν μπορεί να τους δώσει το μέγιστο, είναι δυνατό να μην μπορέσει να τους δώσει το ελάχιστο; Ο, Απόστολος πια, Πέτρος έγραψε αργότερα: «πάσαν την μέριμναν υμών επιρρίψαντες επ’ αυτόν, ότι αυτώ μέλλει περί υμών» (Α Πέτρ. ε’ 7).
   
ΠΑΡΑΒΟΛΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ: Το περιστατικό έχει και βαθύτερο νόημα. Το πλοίο σημαίνει το σώμα. Τα σχισμένα δίχτυα σημαίνουν το παλιό πνεύμα του ανθρώπου. Τα βάθη της θάλασσας σημαίνουν το βάθος της ανθρώπινης ψυχής. Όταν ο Κύριος κατοικεί σ’ έναν ταπεινό άνθρωπο, τότε εκείνος απομακρύνεται από την ακτή του υλικού κόσμου και πηγαίνει στα πνευματικά βάθη. Εκεί ο Κύριος του αποκαλύπτει τα πλούτη των δωρεών Του, για τις οποίες αγωνιζόταν μάταια. Οι δωρεές είναι τόσο μεγάλες, ώστε το παλιό πνεύμα δεν τις αντέχει και σχίζεται, όπως τα δίχτυα. Έτσι, ο έχων αγαθή προαίρεση άνθρωπος, όταν προχωρεί στα βαθιά, εγκαταλείπει το σώμα με τα πάθη του και κάθε κοσμικό δεσμό. Εγκαταλείπει όχι μόνο το σώμα και τους δεσμούς του, αλλά και το παλιό πνεύμα με όλες τις ιδέες του. Και τότε ακολουθεί Εκείνον που ντύνει όσους καλεί με το νέο ένδυμα της σωτηρίας.
   
“ΜΗ ΦΟΒΟΥ. ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΣΗ ΖΩΓΡΩΝ”: Η φράση του Κυρίου σημαίνει πως απόστολοι, επίσκοποι, απλοί κληρικοί, όλοι οι χριστιανοί, που ο Θεός τους προίκισε με χαρίσματά Του, πρέπει να εργαστούν με αγάπη για να ψαρέψουν, να σώσουν, όσους περισσότερους ανθρώπους μπορούν, με τη βοήθεια των χαρισμάτων τους. Κανένας όμως δεν πρέπει να υπερηφανευτεί για τα χαρίσματα του Θεού ή να τα κρύψει από τους ανθρώπους και να τα θάψει. Άρα το «μη φοβού» προς τον Πέτρο ισχύει για τον κάθε πνευματικό ηγούμενο και κατ’ επέκταση τον κάθε ηγέτη ενός λαού, που χρειάζεται φροντίδα και προστασία από εχθρικές  πνευματικές ή κοσμικές δυνάμεις. Στο ιστορικό γίγνεσθαι, υπήρξαν φωτισμένοι άνθρωποι που προσπάθησαν να ηγηθούν επωφελώς, υπέρ του λαού τους. Ανάμεσά τους καταγράφονται μάρτυρες και ήρωες. Σήμερα όμως; Ο Χριστός θυσιάστηκε για τη σωτηρία µας και μας ζητά να κάνουµε αγώνα, για τον εαυτό µας. Να απαλλαγούµε από πάθη και ατέλειες κι όχι να διαδίδουµε το όνοµά Του ιδιοτελώς. Πιστοί αγωνιζόµενοι τον καλό αγώνα, µε πνευματικότητα, δοξάζοντες τον Κύριο, από τον οποίο ζητούμε να φωτίζει τους πνευματικούς και πολιτικούς μας ηγέτες.
   
ΕΠΑΝΑΓΑΓΕ ΕΙΣ ΤΟ ΒΑΘΟΣ: Αυτό συνέστησε ο Ιησούς στον Πέτρο και  επαναλαμβάνει σε μας. Ο Πέτρος υπάκουσε και έσωσε, εκτός από τον εαυτό του την ανθρωπότητα. «Επανάγαγε εις βάθος» μας προτρέπει σήμερα ο Ιησούς. Να προχωρήσουμε στο βάθος της διδασκαλίας Του. Εκεί στο βάθος θα δούμε καθαρά την παρουσία και την ευλογία Του. Εκεί στο «βάθος» της αυτογνωσίας θα διακρίνουμε δυνατότητες και αδυναμίες μας. Όταν επιτρέψουμε να δράσει η θεία χάρη τότε το αποτέλεσμα θα είναι θαυμαστό. Ας αποδεχτούμε τη συγκατάβαση του Θεού. Ας υποκλιθούμε στη χάρη Του, όπως σήμερα οι Απόστολοι. Ιδιαίτερα όμως ας τους μιμηθούμε στην απόφαση που πήραν: «αφέντες άπαντα, ηκολούθησαν αυτώ». Ας βιαστούμε να μιμηθούμε την υπακοή τους. Η νύχτα της επίγειας διαδρομής τελειώνει, οι κόποι της νύχτας μάταιοι, τα δίχτυα μας άδεια, οι καρδιές μας έμπλεες κακότητας, οι ψυχές μας κενές, στερούμενες την παραμυθία του Θεού.
 
Zoom in (real dimensions: 599 x 798)Εικόνα

Ο όσιος πατήρ ημών Χαρίτων γεννήθηκε στο Ικόνιο της Μικράς Ασίας. Εκεί ανατράφηκε με καλή εκπαίδευση και νουθεσία Κυρίου. Όταν μεγάλωσε και έγινε άνδρας ήταν περιβόητος για την ευσέβεια και την αρετή του. Όλοι τον αγαπούσαν και τον σεβόντουσαν. Κατά την εποχή εκείνη δηλ. κατά το έτος (270 - 276) βασίλευε στην Ρώμη ο Αυρηλιανός.

Η σύλληψη του Χαρίτωνος
Όταν έφθασαν τα διατάγματα αυτά στο Ικόνιο αμέσως έπιασαν τον Άγιο Χαρίτωνα. Οι στρατιώτες τον οδήγησαν μπροστά στο βασιλικό κριτήριο. Ο Άγιος στάθηκε άφοβος μπροστά στον Ύπατο δηλ. τον δεύτερο μετά τον βασιλέα. Αυτός άρχισε να τον ρωτά πως ονομάζεται, τί πιστεύει, και ο Χαρίτων απαντά: «Ονομάζομαι Χαρίτων και πιστεύω στο Χριστό τον μόνο αληθινό Θεό». Ο Ύπατος με ηρεμία και αποφασιστικότητα προσπάθησε να αλλάξει τον Χαρίτων και να τον πείσει να θυσιάσει στα είδωλα. Όμως ο Χαρίτων με ευσέβεια και χωρίς να αρνηθεί τον μόνον Αληθινό Θεό ομολογούσε την πίστη του και χλεύαζε τα άψυχα ξόανα.

Αρχίζουν τα βασανιστήρια
Αφού είδε ο Ύπατος ότι ο Χαρίτων δεν αλλάζει έδωσε εντολή να τον βασανίζουν με το βασανιστήριο του τανύσματος. Τόσο πολύ τον έδειραν, πού χάθηκαν οι σάρκες του και φάνηκαν τα σπλάχνα του. Τότε έδωσε εντολή να σταματήσουν το βασανιστήριο και να τον ρίξουν στην φυλακή έως δει τι θα κάνει. Εκεί τον άφησαν για λίγο διάστημα, και τον έφεραν πάλι στο κριτήριο αφού είχε γιατρευθεί το ξεσχισμένο του σώμα παραδόξως από τον Κύριο. Και περιγελώντας τις μωρωλογίες του κριτή δέχεται σκληρότερα βάσανα. Τον κατακαίουν στις σάρκες με μεγάλες αναμμένες λαμπάδες, και πάλι σιδεροδεμένο τον ρίχνουν στη φυλακή.
Κατόπιν ο Αυρηλιανός πέθανε με φρικτούς πόνους και βάσανα και τον διαδέχτηκε ο Τάκιτος. Ο Τάκιτος σωφρωνίστηκε από τα παθήματα του Αυρηλιανού. Μη θέλοντας δε να πάθη τα ίδια με εκείνον αν καταδιώξει τούς Χριστιανούς κατάπαυσε τον διωγμό των Χριστιανών. Αυτό δε έγινε από θέλημα Θεού, να μη θανατωθεί ο Χαρίτων γρήγορα.

Ο Θείος Χαρίτων στα Ιεροσόλυμα
Αποφάσισε πρώτα να πάει στα Ιεροσόλυμα. Καθώς ταξίδευε, τον έπιασαν κακούργοι ληστές. Αυτοί σκληροί όπως ήσαν, του έδεσαν πίσω τα χέρια, τού έβαλαν αλυσίδες στο λαιμό, και δέρνοντας τον έφεραν στη σπηλιά τους και τον άφησαν εκεί δεμένο, και έφυγαν.
Καθώς ήταν ο Άγιος μόνος στη σπηλιά, μια οχιά φαρμακερή πήγε χωρίς να τη δει ο Άγιος, και έχυσε μέσα σε ένα δοχείο των ληστών με κρασί, όλο το δηλητήριο της. Τω της θείας Χάριτος! Καθώς γύρισαν διψασμένοι οι ληστές πίνοντας από το δηλητηριασμένο κρασί, ένας, ένας πέθαινε. Έτσι κατά θεία δίκη οι κακοί με τον τρόπο αυτό πέθαναν και ο θειος Χαρίτων λύθηκε από τα δεσμά αόρατα.
Όταν ανέλπιστα ελευθερώθηκε ο Χαρίτων, είδε ότι το μέρος εκείνο ήταν κατάλληλο για ησυχία, και αποφάσισε να μείνει εκεί. Κληρονόμησε και όλα όσα είχαν μαζέψει οι ληστές. Από αυτά, άλλα μεν μοίρασε στους πτωχούς άλλα στους πατέρες, πού ήσαν διασκορπισμένοι στην έρημο και ασκήτευαν και με τα υπόλοιπα οικοδόμησε στη σπηλιά ναό τού Θεού Άγιο και έκαμε κοντλα και Μοναστήρι που ονομάστηκε μαζί με το Ναό, Φαράν.

Ο Άγιος Χαρίτων θαυματουργεί
Με τη Χριστιανική ζωή του ο Άγιος έγινε φανερός χωρίς να θέλει. Με τα θαύματά του, έπειθε τούς Ιουδαίους και τούς Έλληνες να δέχονται το βάπτισμα. Πολλοί δε απ’ αυτούς, πού θαύμαζαν τούς αγώνες του και τις αρετές του, θέλησαν να τον μιμηθούν όσον τούς ήταν δυνατόν, και αφού έγιναν Μοναχοί υποτάχθηκαν σ’ αυτόν. Γι αυτό κάθε μέρα έτρεχαν πολλοί άνθρωποι για να ακούσουν την ψυχοσωτήρια διδασκαλία του. Από το πλήθος των ανθρώπων, πού μαζεύονταν εκεί η έρημος πολιτίστηκε και ο Άγιος έγινε πολίτης της ερήμου.

Ο Χαρίτων αποφασίζει να φύγει
Αυτό όμως δεν άρεσε στον Άγιο. Ο θόρυβος πού γινόταν από τον κόσμο, εμπόδιζαν την ησυχία και την θεία συνομιλία. Και το περισσότερο, προσπαθούσε να αποφύγει την δόξα των ανθρώπων, γιατί ήξερε ότι η δόξα μπορεί ν’ αφανίσει κάθε αρετή. Αποφάσισε λοιπόν να αναχωρήσει απ’ εκεί.
Παράγγειλε, λοιπόν στους μαθητές του όλα όσα χρειάζονταν για τη μοναχική πολιτεία, δηλαδή τούς όρισε να τρώνε μια φορά την ημέρα και μετά τον εσπερινό. Να μη τρώνε χορταστικά, αλλά να σταματούν το φαγητό, καίτοι η όρεξη τους το ζητά ακόμη. Τους όρισε καιρό για την ψαλμωδία και προσευχή.
Αφού λοιπόν έδωσε αυτές τις εντολές και τις συμβουλές, με κοινή ψήφο και γνώμη όλης της αδελφότητας, διόρισε. Ηγούμενο τον πλέον ενάρετο και εμπειρότατο σε όλα, απεφάσισε να αναχωρήσει. Αφού, λοιπόν τούς ασπάσθηκε ένα, ένα, τούς παρέδωσε στον Δεσπότη Χριστό και αναχώρησε.

Zoom in (real dimensions: 224 x 768)Εικόνα

Ο Άγιος κατοικεί σε σπήλαιο
Ο Άγιος περιπάτησε μια ολόκληρη μέρα δρόμο. Οπότε κοντά στην Ιεριχώ βρήκε ένα σπήλαιο πολύ κατάλληλο για να μείνει, γιατί γύρω είχε πολλή ησυχία. Έμεινε εκεί αρκετό καιρό εντελώς άγνωστος και κρυμμένος. Έτρωγε ότι χόρτα εύρισκε από τη γη με μόνη συντροφιά τη συνομιλία με τον Θεό. Αλλά ο πανάγαθος Θεός, δεν άφησε κρυμμένο τον δούλο Του, αλλά τον φανέρωσε στον κόσμο με τα θαύματά Του, τα οποία έκανε διά μέσου του δούλου Του. Γιάτρευε διάφορα πάθη ψυχικά και σωματικά.

Ο Χαρίτων ιδρύει νέαν Λαύρα
Πολλοί από τούς ειδωλολάτρες πού θεράπευε έβλεπαν την Χριστιανική ζωή του Αγίου και τον θαύμαζαν. Άκουαν τούς λόγους του, τις συμβουλές του πού ωφελούσαν την ψυχή τους και με τη θέληση τους αρνήθηκαν τον κόσμο και όλα τα καλά του και έγιναν μοναχοί για να μείνουν κοντά του. Γι αυτό έκανε δεύτερη Λαύρα, δηλ. και άλλο Μοναστήρι. Όμως οι Εβραίοι από φθόνο ζητούσαν να εξαφανίσουν το Μοναστήρι. Παρ’ όλα αυτά και εκεί έρχονταν πολλοί κάθε μέρα και ούτε ο Άγιος ούτε οι Μοναχοί είχαν ησυχία.

Νέα μετακόμιση του Αγίου
Επειδή, λοιπόν, ο Άγιος επιζητούσε την ησυχία και την ταπείνωση, όταν είδε ότι άρχισαν να τον θαυμάζουν αποφάσισε να αφήσει τη Λαύρα και να εύρη νέο τόπο ήσυχο. Γι αυτό έδωσε παραγγελίες στους μοναχούς για τη ζωή πού πρέπει να κάνουν σαν Χριστιανοί μοναχοί, όρισε και εγκατάστησε άξιο επιστάτη και οδηγό γι αυτούς, και αναχώρησε από εκεί. Βαδίζοντας έφθασε σε ένα ήσυχο τόπο της ερήμου, πού λεγόταν Θεκώος. Έπειτα πηγαίνοντας προς αυτόν και άλλοι και μάλιστα ειδωλολάτρες ωφελούντο πολλοί! Πολλοί πίστευαν και βαπτίζονταν.
Άλλοι οδηγούντο στην Μοναχική ζωή, προσπαθώντας να μιμηθούν την ζωή του Αγίου. Το πλήθος έγινε πάλι πολύ. Συνάχθηκαν και εκεί πολλοί Μοναχοί και έκαμε νέα Λαύρα, πού την ονόμασε Σουκάν. Ένεκα όμως της πολλής αγάπης του προς την ησυχία, ερευνώντας εύρε ένα θεόκτιστο σπήλαιο επάνω σε βουνό μάλλον σε ένα γκρεμό, και όχι μακριά πολύ από τη Λαύρα. Το σπήλαιο αυτό το έλεγαν Κρεμαστό, επειδή ήταν υψηλότατο από τη γη, και στο οποίο ανέβαιναν μόνον με σκάλα. Σ’ αυτό λοιπόν, ανέβηκε ο μεγαλόψυχος Χαρίτων και κατοίκησε.
Ησύχαζε εκεί ο Άγιος πολύ καιρό. Δεν μπορούσε όμως λόγω της μεγάλης του ηλικίας, και από τούς κόπους της ασκήσεως να εξυπηρετείται μόνος του. Δεν μπορούσε να μεταφέρει το νερό, πού χρειαζόταν τόσο ψηλά. Καταφεύγει στον Θεό. Και με την προσευχή του, ώ τού θαύματος! Ανέβλυσε παρευθύς νερό καθαρότατο. Το νερό αυτό τρέχει μέχρι σήμερα από μια πλευρά τού σπηλαίου, και ανακουφίζει όχι μόνον τη σωματική δίψα, αλλά και θεραπεύει και κάθε ασθένεια.
Μετά από καιρό ο Χαρίτων κατεβαίνει από το σπήλαιο και πήγε στην Ιερή Λαύρα Φαράν, όπου εκεί ήθελε να κάνει την διαθήκη του, για να αφήσει κληρονομιά στους μαθητές του.

Η Διαθήκη του Αγίου
Στην Διαθήκη του ο Όσιος τους παρακαλούσε να φυλλάτουν την Θεοπαράδοτη πίστη, χωρίς να κλονίζονται και να παραμείνουν σταθεροί στα ορθά δόγματα την Εκκλησίας του Χριστού, γιατί αιρετικοί θα προσπαθήσουν να ταράξουν την Εκκλησία και θα παρασύρουν κόσμο στα αιρετικά του φρονήματα. Τους προέτρεψε να φυλλάξουν την παρθενία και τον καθαρισμό του σώματος ώστε να γίνουν ναοί αμόλυντοι. Γιατί με αυτή τη ζωή την αμόλυντη, θα επιθυμήσει και ο καθαρότατος Θεός να κατοικήσει στις καρδιές τους και να γεμίσει και την ψυχή τους με τον αγιασμό και την ανεκλάλητη ευωδιά Του. Έπειτα του θύμισε την σημασία της νηστείας, της προσευχής, των δακρύων και των ενθύμηση του θανάτου, τα οποία είναι όπλα ενάντια στους κακούς λογισμούς του διαβόλου. Επίσης τους θύμισε ότι μεγαλύτερο κακό είναι η υψηλοφροσύνη και η υπηρεφανεία, η οποία είναι ικανή να εξαλείψει κάθε καλό που έχει ο άνθρωπος. Πρέπει επίσης να προσέχουν πολύ να μη κατακρίνουν, διότι η κατάκριση είναι γέννημα ψυχής ανθρώπου υπερήφανου, ο οποίος καταδικάζει με το νου του όλους τους ανθρώπους. Τους ζήτησε να μην παύσουν ποτέ να κρίνουν και να εξετάζουν όλα τους τα απόκρυφα δηλαδή τους λογισμούς τους, τα έργα τους, αλλά να διορθώνουν τα σφάλματα τους.

Τους θύμισε τα καθαρτικά, πού καθαρίζουν την ψυχή από το μόλυσμα της αμαρτίας. Και τα οποία είναι, τα δάκρυα, οι αναστεναγμοί, η συντριβή της καρδιάς, η εξομολόγηση, η νηστεία, η προσευχή, να κοιμάσαι κατά γης σε μια ψάθα, και όλα τα άλλα γιατρικά, πού επιβάλλουν εκείνοι, πού μετανοούν στον εαυτό τους. Τέλος τους θύμισε την συγχώρεση, δηλαδή να συγχωρούν τα σφάλματα αυτών που φταίουν.
Αυτά και άλλα όμοια διδάσκοντας τούς μαθητές του ο θείος Χαρίτων, τούς ευχήθηκε την εξ ύψους σωτηρία της ψυχής τους. Έπειτα χωρίς καμία ασθένεια χωρίς κανένα πόνο στα μέλη του σώματος του, έπεσε πάνω στο κρεβάτι του, άπλωσε τα πόδια του, σταύρωσε τα χέρια του και παρέδωσε αμέσως την αγία του ψυχή, πού έχαιρε, στους Αγίους Αγγέλους, και έτσι πήγε στην ατέλειωτη μακαριότητα, εκεί όπου διαδέχεται ανάπαυση ευτυχισμένη, εκείνους, πού ίδρωσαν και κοπίασαν στον αμπελώνα τού Κυρίου και περπάτησαν τη στενή και θλιμμένη οδό της αρετής.


Εικόνα

Στίχος
Της γης πατήσας τάς τρυφάς ο Χαρίτων κατατρυφά νύν ουρανού των χαρίτων• εικάδι ογδοάτη Χαρίτων θάνε γήραϊ μακρώ.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.
Χαρίτων τοῦ Πνεύματος, καταυγασθεὶς ταῖς αὐγαῖς, φωστὴρ ἐχρημάτισας, τῆς ἐναρέτου ζωῆς, Χαρίτων μακάριε• σὺ γὰρ ὁμολογίᾳ, ἀληθείας ἐμπρέψας, ἔλαμψας ἐν ἐρήμῳ, ἐγκράτειας τοῖς πόνοις. Διὸ τῶν εὐφημούντων σε, Πάτερ μνημόνευε.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. δ΄.
Ταῖς τῶν δακρύων σου ῥοαῖς, τῆς ἐρήμου τὸ ἄγονον ἐγεώργησας• καὶ τοῖς ἐκ βάθους στεναγμοῖς, εἰς ἑκατὸν τοὺς πόνους ἐκαρποφόρησας• καὶ γέγονας φωστὴρ τῇ οἰκουμένῃ, λάμπων τοῖς θαύμασιν, Χαρίτων Πατὴρ ἡμῶν ὅσιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς τῶν χαρίτων ἐραστὴς τῶν ὑπὲρ ἔννοιαν Ὁμολογίας ἐθησαύρισας τὰς χάριτας Τὸν Χριστὸν ὁμολογήσας, Πάτερ Χαρίτων. Ἀλλ’ ὡς χάριτος τῆς θείας ἐνδιαίτημα Μοναζόντων παιδοτρίβης ἐχρημάτισας Τῶν βοώντων σοι, χαίροις Πάτερ θεόληπτε.

Κοντάκιον Ἦχος β΄. Τὴν ἐν πρεσβείαις.
Κατατρυφήσας θεόφρον τῆς ἐγκρατείας, καὶ τῆς σαρκός σου τὰς ὀρέξεις χαλινώσας, ὤφθης τῇ πίστει αὐξανόμενος• καὶ ὡς ζωῆς ἐν μέσῳ, ξύλον Ἐδὲμ ἐξήνθησας, Χαρίτων παμμάκαρ ἱερώτατε.

Κάθισμα Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τοῖς λόγοις ἐκόσμησας, τὴν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ, τοῖς ἔργοις ἐτίμησας, τὸ κατ' εἰκόνα Θεοῦ, Χαρίτων μακάριε• ἔλαμψε γὰρ ἐν κόσμῳ, ἡ ἐν σοὶ σωφροσύνη, χαρίτας ἰαμάτων, ἀπαστράπτουσα πίστει• διὸ καὶ ἑορτάζομεν, πόθῳ τὴν μνήμην σου.

Ἕτερον Κάθισμα Ἦχος πλ. δ΄. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Τῆς ἀθλήσεως πόνοις δοκιμασθείς, τῆς ἀσκήσεως ἄθλοις βεβαιωθείς, χρυσίου λαμπρότερον, εὐσεβείᾳ ἀπήστραψας, καὶ καθαρὸν δοχεῖον ὑπάρξας τοῦ Πνεύματος, πονηρῶν πνευμάτων τὸ σκότος ἐμείωσας• ὅθεν συναθροίσας, μοναζόντων ἀγέλας, ποιμὴν τούτων γέγονας, καὶ φωστὴρ διαυγέστατος• Ὦ Χαρίτων μακάριε, πρὲσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην σου.

Ὁ Οἶκος
Τοῦτον τὸν μέγαν ἐν τοῖς Ὁσίοις, τὸν φωστῆρα τὸν θεῖον Ἰκονίου πιστοί, Χαρίτωνα τὸν μακάριον, ἐν ὑμνῳδίαις ἀνευφημήσωμεν, καὶ ἐν ᾄσμασι θείοις, αὐτοῦ τὴν κάραν στέψωμεν• τὴν γὰρ ὀφρὺν τῶν ματαίων εἰδώλων ἠδάφισε, σὺν τούτοις καὶ τῶν δαιμόνων τὴν ἐνέργειαν πᾶσαν ἐνέκρωσε• διὸ τοὺς πόνους μὲν ἤνεγκε, τῶν βραβείων δὲ ἔτυχεν ἀληθῶς• Αὐτὸν οὖν ἐπαινοῦντες γεραίρομεν, τοῦ κόσμου φωστῆρα τὸν παγκόσμιον.

Μεγαλυνάριον.
Θείων Ἀθλοφόρων συγκοινωνός, εὐκλεῶν Ὁσίων, ὑποφήτης θεοειδής, Χαρίτων ἐδείχθης, ἐν ἑκατέροις λάμψας• ἐντεῦθεν καταυγάζεις, κόσμον ταῖς χάρισι.
 
Ἔχουμε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ;
 
«…Ἐπὶ δὲ τῷ ῥήματί σου χαλάσω τὸ δίκτυον» (Λουκ. 5,5)
 
(Ομιλία του †Επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)
 
Ἀκούσατε, ἀγαπητοί μου, τὸ ἱερὸ καὶ ἅγιο εὐαγγέλιο. Ἀλλὰ δὲν φτάνει μόνο νὰ τὸ ἀκοῦμε. Ὅπως τὸ χρυσάφι δὲν εἶνε πάνω στὴ φλούδα τῆς γῆς, ὥστε νὰ τὸ μαζεύουμε μὲ εὐκολία, ἀλλὰ εἶνε κρυμμένο καὶ πρέπει νὰ σκάψουμε γιὰ νὰ τὸ βροῦμε, ἔτσι καὶ μέσα στὸ Εὐαγγέλιο εἶνε κρυμμένος θησαυρός.

Ἂς δοῦμε τὸ ἱερὸ εὐαγγέλιο, γιὰ νὰ ἐκτιμήσουμε τὸν πνευματικὸ θησαυρὸ ποὺ εἶνε κρυμμένος μέσα στὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή.
Δύο φορὲς πῆγαν νὰ ψαρέψουν οἱ μαθηταὶ τοῦ Χριστοῦ. Τὴ μιὰ φορὰ κοπίασαν ὅλη νύκτα καὶ δὲν ἔπιασαν οὔτε λέπι, γιατὶ ἀπουσίαζε ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Χριστός. Τὴ δεύτερη φορά, ὅταν πήγαν κατόπιν ἐντολῆς καὶ εὐλογίας του νὰ ψαρέψουν, τὰ δίχτυα γέμισαν ἀπὸ ψάρια.
Τί διδάσκει αὐτό, ἀγαπητοί μου; Ὅτι ἡ ἐργασία ἔχει ἀξία, ἀλλὰ μέχρι ἑνὸς σημείου. Διότι παραπάνω ἀπὸ τὴν ἐργασία ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Ὅ,τι νὰ κάνῃ, πρέπει ν᾿ ἀρχίζῃ ἀπὸ τὸ Θεό, ν᾿ ἀρχίζῃ καὶ νὰ τελειώνῃ μὲ τὸν τίμιο σταυρό.
–Καλά, θὰ ρωτήσετε, καὶ πότε ἔχουμε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ;
Ἀνοῖξτε τὴν ἁγία Γραφή, τὴν Παλαιὰ Διαθήκη στὸ Δευτερονόμιο, στὸ κεφάλαιο 28, κ᾿ ἐκεῖ θὰ δῆτε, πότε ἕνας ἄνθρωπος ἔχει τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Τὰ λέει καθαρὰ ὁ Μωυσῆς.
Λαέ, λέει, ἐὰν ἀκούσῃς τὴ φωνὴ τοῦ Θεοῦ, ἐλεύθερος εἶσαι. Ἡ πίστις δὲν εἶνε ὁλοκληρωτικὸ καθεστώς. Δύο αὐτάκια ἔχεις· μὲ τὸ ἕνα αὐτὶ μπορεῖς ν᾿ ἀκούσῃς τὸ διάβολο, καὶ μὲ τὸ ἄλλο τὸ Θεό. Εἶσαι ἐλεύθερος. «Ἐάν», λέει, «ἀκοῇ ἀκούσῃς τῆς φωνῆς Κυρίου τοῦ Θεοῦ σου, φυλάσσειν καὶ ποιεῖν πάσας τὰς ἐντολὰς ταύτας, ἃς ἐγὼ ἐντέλλομαί σοι σήμερον…»(Δευτ. 28,1)· ἐὰν δηλαδὴ ἐκτελέσῃς τὶς ἐντολές μου, τὶς δέκα ἐντολές, τότε, ὅποιος καὶ νά ᾿σαι, μαῦρος ἄσπρος κόκκινος, ὅποιων χρωμάτων καὶ ἀποχρώσεων, ἐὰν μὲ ἀκούσῃς, τότε εὐλογία! Εὐλογία στὶς πόλεις, εὐλογία στὰ χωριά, εὐλογία στὰ δέντρα, εὐλογία στὰ ζῷα, εὐλογία στ᾽ ἀμπέλια, εὐλογία στοὺς ἐλαι- ῶνες, εὐλογία στὶς θάλασσες, εὐλογία στὰ πλοῖα, εὐλογία στοὺς στρατῶνες, εὐλογία στὰ παιδιά σας, εὐλογία στὸ ἔθνος. Τὰ σύνο- ρά σας, λέει, δὲν θὰ τὰ φυλᾶνε στρατιῶτες· θὰ τὰ φυλᾶνε ἄγγελοι καὶ ἀρχάγγελοι. Καὶ ὅποιος τολμήσῃ νὰ περάσῃ τὰ σύνορά σας, ἀλλοίμονό του. Ἀπὸ ἕνα δρόμο θὰ περάσουν οἱ ἐχθροί σας, ἀπὸ ἑπτὰ θὰ φεύγουν πανικόβλητοι.
 
Μὰ λέει καὶ κάτι ἄλλο τὸ 28ο κεφάλαιο τοῦ Δευτερονομίου· Ἐάν, λέει, δὲν μὲ ἀκούσῃς, τότε – τί θὰ συμβῇ; Τότε φεύγει ἡ λέξις «εὐλογία»(Δευτ. 28,2) καὶ ἔρχεται μιὰ ἄλλη λέξι. Τί λέξι εἶνε αὐτή! Ὦ Θεέ μου, δὲν τὴ λέει ἡ μάνα· καὶ ὅποια μάνα τὴ λέει, ἀλλοίμονο. Καὶ παπᾶς ἀκόμα δὲν κάνει νὰ τὴν πῇ. Μόνο μιὰ Σύνοδος μπορεῖ νὰ τὴν πῇ. Καὶ μόνο ὁ Θεὸς μπορεῖ νὰ τὴν πῇ.
Ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος εὐλογία, κι ἀπὸ τὸ ἄλλο; «Κατάρα» (ἔ.ἀ. 28,15). Κατάρα στὶς πόλεις καὶ στὰ χωριά. Κατάρα στὰ δέντρα, κατάρα στὰ καρά- βια, κατάρα στοὺς στρατιῶτες, κατάρα στὰ παιδιά, κατάρα στὶς μανάδες, κατάρα στοὺς βασιλιᾶδες, κατάρα στοὺς ἐργάτες, κατάρα στοὺς πλουσίους, κατάρα παντοῦ.
 
Λοιπόν, διάλεξε καὶ πάρε. Μπροστά σου εἶνε ἡ φωτιὰ καὶ τὸ νερό. Ὅπου θέλεις ἁπλώνεις τὸ χεράκι σου(βλ. Σ. Σειρ. 15,16)· ἐὰν τὸ βάλῃς στὸ νερό, θὰ δροσιστῇς, ἐὰν τὸ βάλῃς στὴ φωτιά, θὰ καῇς. Μπροστά σου εἶνε ἡ εὐλογία καὶ ἡ κατάρα(Δευτ. 30,19). Διάλεξε.
Καὶ γεννᾶται τώρα τὸ ἐρώτημα. Ἐμεῖς ἔ- χουμε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ; Εἴπαμε· γιὰ νὰ ἔχουμε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, πρέπει νὰ ἐκτελοῦμε τὶς ἐντολές του. Ποιές εἶνε οἱ ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ; Καὶ ἐκτελοῦμε ἐμεῖς τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ; Ἀπὸ ποῦ ν᾿ ἀρχίσουμε;
Ἦταν κάποτε ἐποχή, ποὺ ὅλοι νήστευαν. (Θὰ γελάσῃ κάποια κυρία τῆς ἀριστοκρατίας. Ἀλλὰ ἐμεῖς δὲν εἴμαστε μοντέρνοι· ἐμεῖς πιστεύουμε στὶς παραδόσεις). Τότε νήστευαν.
Τώρα πάει ἡ νηστεία. Προτοῦ νὰ γίνῃ ὁ τελευταῖος παγκόσμιος πόλεμος, ὅταν κατέβαιναν ἀπὸ τὰ διάφορα μέρη τῆς πατρίδος στὴν Ἀθήνα, πήγαιναν στὰ ἑστιατόρια καὶ Τετάρτη καὶ Παρασκευὴ δὲν εὕρισκαν νηστήσιμο φαγητὸ κ᾽ ἔμεναν νηστικοί, γιατὶ τὰ ἑστιατόρια δὲν εἶχαν τίποτε νηστήσιμο. Γι᾽ αὐτὸ μᾶς τιμώρησε ὁ Θεός. Δὲν νηστεύαμε τότε Τετάρτη καὶ Παρασκευή; ἔ, μετὰ νηστέψαμε ὅλες τὶς ἡμέρες, καὶ τὸ Πάσχα ἀκόμη.
 
Τὴ νηστεία, δὲν τὴν τηροῦμε. Τὸν ἐκκλησιασμό; Πρῶτα, ὅπως τώρα τρέχουν στὰ θεάματα, ἔτσι ἔτρεχαν οἱ ἄνθρωποι στὴν ἐκκλησία. Φτερά στὰ πόδια! Τώρα ἀπὸ τοὺς ἑκατὸ Χριστιανούς, δύο ἐκκλησιάζονται τακτικά, δύο μόνο δίνουν τὸ παρών. Οἱ ἄλλοι ἐνενηνταοκτὼ ποῦ βρίσκονται;
Ἦταν κάποτε ἐποχὴ ποὺ δὲν ἔκαναν ὅρκο. Τὰ χέρια τῶν ἀνθρώπων ἔτρεμαν ὅταν πλησίαζαν στὸ Εὐαγγέλιο νὰ ὁρκιστοῦνε. Τώρα χιλιάδες χέρια παλαμίζουν τὰ ἅγια Εὐαγγέλια καὶ ψευδορκοῦν ἀπ᾿ τὸ πρωὶ μέχρι τὸ βράδι.
Ἦταν κάποτε ἐποχὴ ποὺ τὰ ἀντρόγυνα ἦταν ἀχώριστα. Μόνο ὁ χάρος, μόνο τὸ φτυάρι τοῦ νεκροθάφτη, τὰ χώριζε. Τὸ διαζύγιο ἦταν ἄγνωστο. Τώρα, ἡ φάμπρικα τοῦ διαβόλου βγάζει κάθε χρόνο χιλιάδες διαζύγια.
Ἦταν κάποτε ἐποχή, ποὺ ὅλη τὴν Ἑλλάδα νὰ γύριζες, δὲν ἄκουγες βλαστήμια. Νὰ βλαστημήσῃ Ἕλληνας; χίλια χέρια τὸν ἅρπαζαν καὶ τὸν ἔκαναν κομμάτια. Τώρα; Εὐτυχισμένοι ὅσοι δὲν θὰ ἔχουν αὐτιὰ ν᾿ ἀκοῦνε τὶς βλαστήμιες ποὺ λέγονται. Ὅπου νὰ πατήσῃς, ὅλα τὰ μαγαρίσαμε μὲ τὶς βλαστήμιες.
Ἦταν κάποτε ἐποχή, ποὺ οἱ ἄνθρωποι εἶχαν σπλαχνικὴ καρδιά. Ὑπῆρχε ἀγάπη. Τώρα;… 
 
Ὕστερα λοιπὸν ἀπ᾽ ὅλα αὐτὰ περιμένουμε εὐλογία; Ἂς φτειάχνουμε δρόμους, ἂς κάνουμε ἀεροδρόμια, ἂς κατασκευάζουμε καράβια, ἂς κάνουμε ὅ,τι θέλουμε. Ἂν δὲν ἔχουμε τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, δὲν προοδεύουμε· ἀλλοῦ πέφτει περονόσπορος καὶ καταστρέφει τ᾿ ἀμπέλια, ἀλλοῦ πέφτει δάκος καὶ καταστρέφει τὸν καρπὸ τῆς ἐλιᾶς, ἀλλοῦ τὰ πηγάδια γίνονται ἁλμυρὰ καὶ τὰ δέντρα ξεραίνονται, κι ἀλλοῦ ἡ γῆ σείεται. Γλέντα, λοιπόν, ἐσύ. Τὴν ὥρα ποὺ γλεντᾷς, ἡ γῆ τῆς Ἑλλάδος σείεται. «Ὁ ἐπιβλέπων ἐπὶ τὴν γῆν καὶ ποιῶν αὐτὴν τρέμειν, ὁ ἁπτόμενος τῶν ὀρέων καὶ καπνίζονται»(Ψαλμ. 103,32).
Λοιπόν, ἀδέλφια μου, δὲν εἶμαι προφήτης, οὔτε υἱὸς προφήτου. Μὲ συχωρᾶτε ποὺ σᾶς μίλησα λίγο αὐστηρά. Ὅμως θέλω νὰ σᾶς εἰδοποιήσω καὶ νὰ σᾶς πῶ·
Ἀκούσατε τί λέμε στὴ Δοξολογία: «Παράτεινον τὸ ἔλεός σου…»(Ψαλμ. 35,11). Ὅπως ἕνας ποὺ εἶνε χρεωμένος καὶ λέει, Δός μου παράτασι καὶ προθεσμία γιὰ νὰ σ᾿ ἐξοφλήσω, ἔτσι ζητοῦμε κ᾿ ἐμεῖς παράτασι. Μᾶς δίνει προθεσμία ὁ Θεὸς γιὰ νὰ μετανοήσουμε καὶ νὰ ἐπιστρέψουμε κοντά του.
 
Ἐὰν ὅμως, ἀδελφοί μου, –νὰ τὸ θυμᾶστε–ἐὰν μικροὶ καὶ μεγάλοι, ἀπὸ τὸν πατριάρχη μέχρι τὸν καλόγερο, ἀπὸ τὸ παλάτι μέχρι τὴν καλύβα κι ἀπὸ τὸν πλούσιο μέχρι τὸν φτωχὸ κι ἀπὸ τὸν πλέον σοφὸ μέχρι τὸν ἀγράμματο κι ἀπὸ τὸν ἀσπρομάλλη γέροντα μέχρι τὸ παιδὶ ποὺ βυζαίνει, ἐὰν δὲν μετανοήσουμε, ὤ τότε, ἀδέλφια μου! Θὰ δῆτε καμμιὰ μέρα τὴ θάλασσα νὰ φουσκώνῃ καὶ νὰ μᾶς σκεπάζῃ. Θὰ δῆτε τὴ γῆ νὰ σείεται, κι αὐτὲς οἱ πέτρες ποὺ πατοῦμε θὰ γίνουν φίδια νὰ μᾶς φᾶνε. Ἔλεος, Θεέ μου, ἔλεος στὸν κόσμο, ἔλεος στὴν πατρίδα μας!
Μετάνοια! Καὶ τότε, τότε εὐλογία στὶς πόλεις, εὐλογία στὰ χωριά, εὐλογία στὰ ἀγόρια σας καὶ στὰ κορίτσια σας, εὐλογία στὰ σχολεῖα μας… Εὐλογία στὴν πατρίδα, εὐλογία στὸν κόσμο ὁλόκληρο.
 
Ἀσφάλεια τῆς Ἑλλάδος δὲν εἶνε τὰ Ἡνωμένα Ἔθνη, δὲν εἶνε ἡ Εὐρώπη καὶ ἡ Ἀμερική. Μάθετέ το· ἀσφάλειά μας εἶνε ὁ μεγάλος Θεός. Καὶ ὅταν ὁ Θεὸς εἶνε μαζί μας, –ἐλᾶτε νὰ σᾶς ὑπογράψω συμβόλαιο– θὰ ἔχουμε ἀσφάλεια 100%. Ἂς ἔχουμε τὸ Θεὸ μαζί μας.
Καὶ ὅταν ὅλοι τὸν ἀγαπήσουμε καὶ εἴμαστε κάτω ἀπὸ τὴν προστασία του, «γνῶτε ἔθνη καὶ ἡττᾶσθε, …ὅτι μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός»(Ἠσ. 8,9-10). Αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
 
Γράφει ὁ Παναγιώτης Σαββίδης
 
Οἱ δραματικὲς ἐξελίξεις στὴ Μέση Ἀνατολή, μὲ τὴν προέλαση τῶν τζιχαντιστῶν τοῦ ISIS καὶ τὶς διώξεις τῶν χριστιανῶν ἀπὸ τὶς πατρογονικές τους ἑστίες, ἔφερε στὴν ἐπιφάνεια τὴν παρουσία χιλιάδων ἑλληνορθόδοξων στὸ Λίβανο καὶ στὴν Συρία, ποὺ ἕως προτινὸς ἐλάχιστοι γνώριζαν τὴν παρουσία τους. Πρόκειται γιὰ τοὺς λεγόμενους Ροὺμ Ὀρτοντὸξ (Rum Ortodox) ποὺ ἂν καὶ ἀραβόφωνοι, αὐτοπροσδιορίζονται ὡς «Ρωμιοὶ» καὶ θεωροῦν τοὺς ἑαυτούς τους, συνεχιστὲς τῆς ἑλληνικῆς παρουσίας στὶς ἀκτὲς τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα καὶ τὸ Βυζάντιο ἕως τὶς μέρες μας.
Πρόσφατα βρέθηκε στὴν Ἀθήνα, γιὰ πρώτη φορά, ὁ πρόεδρος τοῦ πρώτου ὀρθόδοξου κόμματος τοῦ Λιβάνου («Κόμμα τῆς καθ' ἠμᾶς Ἀνατολῆς») κ. Δημήτρης Ἒλ Χούρι, ὁ ὁποῖος ἦταν κεντρικὸς ὁμιλητής σὲ ἐκδήλωση γιὰ τὶς ἐξελίξεις στὴ Μέση Ἀνατολή, στὸ ἀμφιθέατρο τοῦ Πολεμικοῦ Μουσείου. «Ἐπειδὴ εἶναι ἡ γλώσσα τῆς Ἁγίας Γραφῆς, καὶ ἡ γλώσσα τῶν προγόνων μου ἀπὸ τοὺς ρωμιοὺς τῆς Ἀνατολῆς, θέλησα νὰ μιλήσω σήμερα στὴν ἑλληνικὴ γλώσσα, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν τὴν κατέχω καλά. Ὅμως, λόγω ἀρχῆς, θὰ τὸ κάνω» δήλωσε στὴν ἀρχὴ τῆς ὁμιλίας του, ποὺ συγκίνησε καὶ προκάλεσε αἴσθηση, ὅπως ἡ κινησή του νὰ ἀσπαστεῖ δημόσια τὴν ἑλληνικὴ σημαία. Στὴ διάρκεια τῆς παραμονῆς του ὁ κ. Ἒλ Χούρι, εἶχε ἐπαφὲς μὲ....
Ἕλληνες βουλευτὲς καὶ μία τυχαία συνάντηση μὲ τὸν πρωθυπουργὸ κ. Ἀντώνη Σαμαρὰ στὸ Βυζαντινὸ Μουσεῖο, ὁ ὁποῖος ἔδειξε ἐνημερωμένος.
 
Στὶς ἐπαφές του στὴν Ἀθήνα, ὁ ἴδιος ἀναφέρθηκε πολλὲς φορὲς στοὺς κινδύνους γιὰ τοὺς Χριστιανοὺς τῆς περιοχῆς, ἀνεξαρτήτου δόγματος, ἀπὸ τὴν ἐξάπλωση τῶν «μαχητῶν» τοῦ Ἰσλαμικοῦ Κράτους. Ἤδη συγκρούσεις ὑπάρχουν καὶ ἐντός του Λιβάνου. Παράλληλα μίλησε γιὰ τὴν ἀνάγκη σύσφιξης τῶν σχέσεων τῶν Ἑλληνορθοδόξων Λιβάνου καὶ Συρίας, «ἀναπόσπαστο τμῆμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Ἑλληνισμοῦ» ὅπως εἶπε, μὲ τὴν Ἑλλάδα, ζητώντας νὰ ἀνοίξει δίαυλος ἐπικοινωνίας τους μὲ τὶς ἐκεῖ ἑλληνικὲς διπλωματικὲς ἀρχές, ποὺ σήμερα τοὺς γυρίζουν ἐπιδεικτικὰ τὴν πλάτη, ἀλλὰ καὶ νὰ ἐνισχυθεῖ ἡ ἑλληνικὴ παιδεία.
Οἱ Ἑλληνορθόδοξοί του Λιβάνου, ζητοῦν οὐσιαστικὰ ἕνα ἠθικὸ καὶ ψυχολογικὸ στήριγμα, στὴν (πολὺ πιθανὴ) περίπτωση, ποὺ θὰ γίνουν ὁ ἑπόμενος στόχος τῶν τζιχαντιστῶν. Δὲν εἶναι τυχαῖο, πὼς παρασκηνιακὰ ἤδη τοὺς ἔχει προσεγγίσει ἡ Ρωσία, ποὺ ὡς ὑπερδύναμη προωθεῖ τὶς θέσεις της στὴν Μέση Ἀνατολή.
Σήμερα οἱ Ἑλληνορθόδοξοί το Λιβάνου, ὑπάγονται στὸ Πατριαρχεῖο τῆς Ἀντιόχειας, ἀγγίζουν τοὺς 300.000 καὶ ἀποτελοῦν τὸ 8% τοῦ πληθυσμοῦ τῆς χώρας. Ἀνάμεσά σε Σύμφωνα μὲ τὸ Σύνταγμα τοῦ Λιβάνου, ἀπὸ τοὺς 128 βουλευτὲς οἱ 14 πρέπει νὰ εἶναι Ἑλληνορθόδοξοι, ὅπως καὶ ὁ ἀντιπρόεδρος τῆς Κυβέρνησης. Οἱ ὑπόλοιπες θέσεις, μοιράζονται στοὺς Μουσουλμάνους καὶ τοὺς Χριστιανοὺς Μαρωνίτες τῆς χώρας, ποὺ ἔχουν ὀργανωμένες κοινότητες καὶ κόμματα μὲ ἔντονη παρουσία στὴν πολιτικὴ σκηνὴ τοῦ Λιβάνου.
 
Τὸ 2012 νέοι Ἑλληνορθόδοξοι, προχώρησαν στὴν ἵδρυση τοῦ «Κόμματος τῆς καθ' ἠμᾶς Ἀνατολῆς» μὲ στόχο, νὰ διεκδικήσουν καὶ νὰ ὑπερασπιστοῦν τὰ συνταγματικὰ δικαιώματά τους καὶ ταυτόχρονα νὰ ἀποκαταστήσουν τὴν ἱστορικὴ πραγματικότητα ὡς Ρωμιοὶ ὀρθόδοξοι καὶ ὄχι ὡς Ἄραβες, ὅπως τοὺς θέλει ἡ ἐπίσημη ἀραβικὴ προπαγάνδα.
Ἡ Ἑλλάδα διαθέτει ἀνεξάντλητες δυνάμεις στὸν λεγόμενο οἰκουμενικὸ Ἑλληνισμό, ποὺ ἐλάχιστα ἔχει ἐκμεταλλευτεῖ. Σὲ αὐτὸν ἀνήκουν καὶ οἱ Ροὺμ Ὀρτοντὸξ τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, ποὺ στὴ λαίλαπα τῶν καιρῶν μᾶς ἀναζητοῦν τὶς ρίζες καὶ τοὺς δεσμούς τους μὲ τὴν Ἑλλάδα, ποὺ θεωροῦν μακρινὴ πατρίδα.
 
Γράφει  Ἀρχιμ. Ἰωὴλ Κωνστάνταρος
 
Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα Κυριακῆς A' Λουκᾶ  (Λουκ. ε' 1-11)
 
Ἀρκετὰ εἶναι τὰ ἐπαγγέλματα αὐτὰ ποὺ ὅσοι τὰ ἐξασκοῦν χρειάζεται νὰ ὑπολογίζουν καὶ σ' ἕνα ποσοστὸ ἀποτυχίας. Ἡ ἁλιεία ὅμως ἀπαιτεῖ μεγάλο βαθμὸ κόπου καὶ θυσίας καὶ συνάμα περιέχει μεγάλη πιθανότητα ἀπογοητεύσεως.  Αὐτὴ ἀκριβῶς τὴν πραγματικότητα βλέπουμε στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς Α' Κυριακῆς το Λουκᾶ. Τὸ εὐαγγελικὸ κείμενο συγκινεῖ ἀλλὰ καὶ συγκλονίζει ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις, δοθέντος ὅτι πλέκεται κατὰ μοναδικὸ τρόπο ἡ ἀνθρώπινη ἀδυναμία, παρὰ τὴν ἄριστη γνώση τοῦ ἐπαγγέλματος, μὲ τὴν δύναμη τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὴν πνοὴ τῆς χάριτος. 
Μὲ τὸν ἀριστοτεχνικό του τρόπο ὁ θεόπνευστος Εὐαγγελιστὴς μᾶς περιγράφει τὰ συγκινητικὰ περιστατικά.  Εἶχε προηγηθεῖ ἡ ὁλονύκτιος κοπιαστικὴ προσπάθεια τοῦ Πέτρου καὶ τῶν συνεργατῶν του πρὸς  “ἄγραν ἰχθύων”. Τὰ ξημερώματα ὅμως δὲν εἶχαν μαζί τους παρὰ αὐτὰ ποὺ ἔσυραν τὰ δίκτυα, δηλ. τὴν πίκρα, τὴν ἀπογοήτευση καὶ τὴν ἀνείπωτη κούραση τῶν “μαστόρων” τοῦ ψαρέματος. 
Σ' ἕνα λοιπὸν ἀπὸ αὐτὰ τὰ πλοῖα, ἀνέβηκε ὁ Ἰησοῦς, παρακαλώντας τὸν μεστωμένο καὶ ξάγρυπνο ψαρὰ νὰ τραβήξει λίγο το σκάφος του. Νὰ τὸ πάει λίγο πιὸ μέσα ἀπὸ τὴν στεριὰ ὥστε νὰ ὑπάρχει δυνατότητα ν' ἀκούουν τὸν....
λόγο τοῦ Κυρίου ὅλοι ὅσοι βρίσκονταν στὴν ἀκρογιαλιά. 
Φαίνεται πὼς ἀρκετὲς φορὲς ὁ Θεὸς περιμένει νὰ ἐξαντληθοῦν ὅλες οἱ  ἀνθρώπινες δυνάμεις, ὅλες οἱ γνώσεις καὶ οἱ ἱκανότητες ὥστε νὰ κάνει τὴ δική του παρέμβαση. Φαίνεται πὼς στὶς ἐκλεκτὲς ψυχὲς ὄντως “ἡ χάρις ἐν ἀσθενεία τελειούται”. 
Καὶ ἕως ἐδῶ ὅλα φαίνονταν φυσιολογικά. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ φώτιζε τὰ πλήθη καὶ στάλαζε βάλσαμο στὶς καρδιὲς τῶν ταλαίπωρων ψαράδων. Σὲ λίγο ὅμως οἱ μαθητὲς θὰ περάσουν στὸ χῶρο τοῦ ὑπερφυσικοῦ. Ἡ λογικὴ καὶ ἡ ἐμπειρία δὲν μποροῦν παρὰ νὰ ἀντιδροῦν στὴν ἐντολὴ ἔστω καὶ ἐσωτερικὰ καὶ ἀνέκφραστα. Εὐτυχῶς ὅμως, ἡ πίστις καὶ ἡ ἔμπρακτη ὑπακοὴ σπάζουν τὸ τεῖχος τῆς λογικοκρατίας καὶ ἀνοίγουν τοὺς μαθητὲς στὸ πέλαγος τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἐμπειρίας τῆς πίστεως. Τῆς ἀγάπης καὶ τῆς πίστεως ποὺ ἐνώπιόν τους τίποτε ἀπολύτως δὲν παραμένει ἀδύνατο. 
 
Ἀλλ' ἃς ἀκούσουμε μέσα στὴν ὕπαρξή μας τὸν διάλογο ποὺ ἀποτυπώνει ὁ Ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς. “Ως δὲ ἐπαύσατο λαλῶν, εἶπε πρὸς τὸν Σίμωνα• ἐπαναγαγε εἰς τὸ βάθος καὶ χαλάσατε τὰ δίκτυα ὑμῶν εἰς ἄγραν. Καὶ ἀποκριθεῖς ὁ Σίμων εἶπεν αὐτὼ• ἐπιστάτα, δὶ' ὅλης τς νυκτὸς κοπιάσαντες οὐδὲν ἐλάβομεν• ἐπὶ δὲ τῷ ρήματί σου χαλάσω τὸ δίκτυον” (Λουκ. Ε' 4-5). Δηλ. ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἔπαυσε νὰ ὁμιλεῖ εἶπε πρὸς τὸν Σίμωνα• φέρε πάλιν τὸ πλοῖο στὰ βαθιὰ νερὰ τῆς λίμνης καὶ ρίξτε τὰ δίκτυά σας γιὰ νὰ πιάσετε ψάρια. Καὶ ὁ Σίμων ἀπεκρίθη καὶ τοῦ εἶπε• Διδάσκαλε, ὅλην τὴ νύκτα κοπιάσαμε ρίχνοντας τὰ δίχτυα καὶ δὲν πιάσαμε τίποτε. Ἀφοῦ ὅμως τὸ διατάζεις, μὲ τέλεια πεποίθηση καὶ ὑπακοὴ στὸ λόγο σου θὰ ρίξω τὸ δίκτυ. 
Αὐτὸ ἦταν. Σὲ λίγη ὥρα ἡ ψαριὰ ἦταν τόση πολλὴ ποὺ κινδύνευε νὰ σπάσει τὸ δίχτυ τους. “Συνέκλεισαν πλῆθος ἰχθύων πολὺ” καὶ “διερρήγνυτο τὸ δίκτυον”. Ἀλλὰ μπροστὰ σ' αὐτὸ τὸ γεγονός, ὁ παρορμητικὸς Πέτρος, τὸ “στόμα τῶν Ἀποστόλων”, τὰ χάνει καὶ φαινομενικῶς ἐκφράζεται παράδοξα. Νὰ σταθοῦμε ὅμως στὸ σημεῖο αὐτό.
Πράγματι, ἐνώπιον τοιούτων ὑπερφυσικῶν καταστάσεων, καὶ ὅταν ὁ ἄνθρωπος συνειδητοποιεῖ ὅτι βρίσκεται ἐνώπιον αὐτῆς τῆς παρουσίας τοῦ Θεανθρώπου, βιώνει τόσο ἔντονες καταστάσεις καὶ μάλιστα ἀλληλοσυγκρουόμενες, ὥστε δὲν γνωρίζει πῶς νὰ ἐκφραστεῖ, τί νὰ ζητήσει ἢ καὶ πῶς νὰ σιωπήσει. “Έξελθε ἀπ' ἐμοῦ, ὅτι ἀνὴρ ἁμαρτωλὸς εἰμί”. Κύριε, φύγε ἀπὸ τὸ πλοῖο μου, φύγε ἀπὸ κοντά μου. Δὲν ἀντέχω. Εἶμαι ἄνθρωπος ἁμαρτωλός. 
 
Τὸ θάμβος καὶ τὸ δέος ποὺ βιώνει ὁ ἄνθρωπος στὴν παρουσία τοῦ Χριστοῦ εἶναι κάτι τὸ μοναδικὸ καὶ ἀπερίγραπτο. Κάνει τὴν ψυχὴ νὰ αἰσθάνεται πὼς ὅ,τι καὶ νὰ πεῖ, ὅπως καὶ νὰ ἐκφραστεῖ, εἶναι μηδενικὸ ἢ καὶ ἔνοχο. Καὶ ὁμολογουμένως θὰ πρέπει ὅλοι μας νὰ παραδεχθοῦμε ἀλλὰ καὶ νὰ ὁμολογήσουμε ἐνώπιον Κυρίου Παντοκράτορος τὴν ἁμαρτωλότητά μας. Νὰ αἰσθανόμαστε ὅτι ὄντως ὁ Κύριος δὲν μπορεῖ νὰ παραμένει πλησίον τς ρυπαρότητάς μας. Συγχρόνως ὅμως νὰ τὸν παρακαλοῦμε ἐκ μέσης καρδίας νὰ μὴ μᾶς ἐγκαταλείψει ποτέ. Ἀλλοίμονο δὲ ἐὰν ὁ Κύριός μας καὶ Θεὸς μᾶς “ἀποστὴ ἀφ' ἠμών”. 
 
Κύριε, εἶμαι ἀνάξιος του οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς. Ὅμως Κύριε Ἰησοῦ ἕνεκεν τῆς δόξης τοῦ ὀνόματός Σου καὶ τῆς σταυρικῆς Σου θυσίας, “ἀποστρεψον τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν μοὺ” πλὴν ὅμως “μὴ ἀπορρίψεις ἠμᾶς ἀπὸ τῆς ἀγάπης Σου”. 
Ἀλήθεια, πόσες φορὲς ὁ ἄνθρωπος ποὺ ποθεῖ τὸν Ἰησοῦ καὶ ἀγωνίζεται γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν του, ὅταν ἡ χάρις τὸν ἀγγίζει μὲ τοὺς τρόπους ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς γνωρίζει γιὰ τὴν κάθε ὕπαρξη, πόσες φορὲς ζωντας αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν κατάσταση τοῦ Πέτρου, δὲν λέγει τὰ συγκλονιστικὰ λόγια τοῦ Ἰώβ: “Κύριε, ἀκοὴν μὲν ὠτὸς ἤκουόν σου τὸ πρότερον, νυνὶ δὲ ὁ ὀφθαλμός μου ἐώρακέ σε. Διὸ ἐφαύλισα ἐμαυτὸν καὶ ἐτάκην, ἤγημαι δὲ ἐμαυτὸν γῆν καὶ σποδόν” (Ἰὼβ ΜΒ' 5-6). Δηλ. Κύριε, ἄκουγα μὲν πρωτύτερα μὲ τὰ αὐτιά μου περὶ τὴν ἀλήθειάν σου ἀπὸ τοὺς ἄλλους, τώρα ὅμως σὲ ἔχω δεῖ μὲ τὰ ἴδια μου τὰ μάτια. Καὶ κατόπιν τῆς γνώσεως πού μου μετέδωσες, ἐξουδένωσα καὶ ἐλεεινολόγησα τὸν ἐαυτόν μου καὶ συνετρίβην ἀπὸ τὴν συναίσθηση τῆς πλάνης μου. Θεωρῶ δὲ τώρα τὸν ἑαυτό μου χῶμα καὶ στάκτη”. 
Ναί, αὐτὴ εἶναι ἡ θέση τῶν ἁγίων στὴν πρώτη τους προσωπικὴ συνάντηση μὲ τὸν Ἰησοῦ.  Τόσο ἡ Ἁγία Γραφή, ὅσο καὶ τὰ ἱερά μας συναξάρια, ἀποτυπώνουν πολὺ ἐναργὼς αὐτὴ τὴν πραγματικότητα. Αὐτοὺς ποὺ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ τοὺς ἑτοιμάζει ἐκ κοιλίας μητρὸς γιὰ ἕνα ἰδιαίτερο ἔργο μέσα στὴν Ἐκκλησία καὶ μέσα στὴν κοινωνία, μπροστὰ στὴν Θεοφάνεια νιώθουν αὐτὸ τὸ φαινομενικῶς ἀντικρουόμενο. Ἕνα ὄχι ἁπλῶς συναίσθημα, ἀλλὰ τὴν οὐσία τῆς ζωῆς. Ὑφαίνονται δέος καὶ χαρά, θάμβος καὶ φόβος, προβάλλοντας τὰ προσωπικά τους μειονεκτήματα. “Κύριε, οὒχ ἱκανὸς εἰμὶ πρὸ τῆς χθές, οὐδὲ πρὸ τῆς τρίτης ἡμέρας, οὐδὲ ἀφ' οὐ ἤρξω λαλεῖν τῷ θεράποντι σοὺ• ἰσχνόφωνος καὶ βραδύγλωσσος ἐγὼ εἰμὶ” θὰ τονίσει ὁ Μωυσῆς (Ἐξοδ. Δ' 10). Δηλ. Ώ, Κύριε, σὲ παρακαλῶ! Δὲν εἶμαι ἱκανὸς νὰ ὁμιλῶ. Ὄχι δὲ ἀπὸ χθὲς ἡ προχθές, οὔτε ἀφ' ὅτου ἄρχισες νὰ ὁμιλεῖς εἰς ἐμὲ τὸν δοῦλον σου, ἀλλὰ πάντοτε ἤμουν ἀδύνατος εἰς τὴν ὁμιλίαν. Εἶμαι βραδύγλωσσος. Δύσκολα ὁμιλῶ. 
 
Ἀλλ' αὐτὸ εἶναι τὸ ὑπόβαθρο ἐπάνω στὸ ὁποῖο ἔρχεται νὰ ἀναπαύεται, νὰ ριζώνει καὶ νὰ αὐξάνει ἡ οὐράνια κλήση. Ἡ κλίση ποὺ ζυμώνεται μὲ δάκρυα καὶ ποτίζεται μὲ τὸν ἱδρώτα καὶ τὸ αἷμα τῆς αὐτοσυνειδησίας... Καὶ μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ἔρχεταί το “μὴ φοβοῦ, ἀπὸ τοῦ νῦν ἀνθρώπους ἔση ζωγρών”.  Μὴ φοβᾶσαι, Πέτρο, ἀπὸ τὴ στιγμὴ αὐτὴ δὲν θὰ ψαρεύεις ἰχθεῖς, ἀλλὰ θὰ ἁλιεύεις ἀνθρώπους. Καὶ θὰ μᾶς σημειώσουν οἱ ἱεροὶ ἑρμηνευτὲς ὅτι τὸ πλῆθος τῶν ἰχθύων, ἦταν τύπος τῆς μεγάλης ἄγρας τῶν ἀνθρώπων καὶ προμήνυμα τοῦ πολλοῦ πλήθους ὅλων αὐτῶν ποὺ θὰ σαγηνευθοῦν ἀπὸ τὸ κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων. Ἐννοεῖται δὲ ὅτι ἐνώπιόν της κλήσεως αὐτῆς, ὅλα τ' ἄλλα ὄχι ἁπλῶς ἀποκτοῦν δευτερεύουσα σημασία, ἀλλὰ στὴν κυριολεξία χάνονται καὶ ἐκμηδενίζονται. Ἔτσι τουλάχιστον θὰ πρέπει νὰ συμβαίνει. Καὶ ναὶ μὲν ὁ κάθε πιστὸς ἔχει τὴν γενικὴ κλήση τῆς ἁγιότητας, ἀλλὰ καὶ τὴν προσωπική του καὶ ἰδιαίτερη κλήση γιὰ νὰ κατορθώσει τὸν σκοπό του. Τὸ θέμα ὅμως εἶναι νὰ ἔχουμε ἀνοιχτὴ τὴν καρδιὰ καὶ τοὺς ὁρίζοντες ὥστε διὰ τῆς ὑπακοῆς νὰ περάσουμε στὴν ὑπὲρ φύση κατάσταση. Στὴν κατάσταση δηλ. ἡ ὁποία μᾶς ἀποκαλύπτει τί ἀκριβῶς ζητᾶ ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ ἐμᾶς. Ποιὰ θὰ εἶναι ἡ ἀποστολή μας καὶ ποιὰ ἡ μέθοδος τοῦ σκοποῦ ποὺ εἶναι ἡ πορεία πρὸς τὸ καθ' ὁμοίωσιν.
 Τὸ μόνο πάντως βέβαιον, ἀλλὰ καὶ ἡ μόνη ἀσφαλὴς ὁδὸς στὸ θέμα αὐτὸ εἶναι ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς μας. 
Καὶ ὅλα τ' ἄλλα; Ὅλα τ' ἄλλα ἃς τ' ἀφήσουμε στὰ χέρια τοῦ Μεγάλου Ψαρὰ ποὺ θέλει νὰ μᾶς σαγηνεύσει στὸ δίχτυ τῆς χάριτος καὶ νὰ μᾶς ἀξιώσει τῆς ἐπουρανίου Του Βασιλείας.
Ἀμήν.
 
Ἀπόστολος: Β´ Κορ. στ´ 1-10
Εὐαγγέλιον: Λουκ. ε´ 1-11
Ἦχος: βαρύς.— Ἑωθινόν: Ε´
 
 
Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς παρουσιάζει τὴν κλήση τῶν πρώτων μαθητῶν καὶ ἀποστόλων ἀπὸ τὸν Κύριο. Σὲ μία καθημερινὴ στιγμὴ ὁ Κύριος συναντᾶ τὸν Σίμωνα Πέτρο καὶ τοὺς Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην, τοὺς υἱοὺς τοῦ Ζεβεδαίου, νὰ καταγίνονται μὲ τὸ ἐπάγγελμά τους. Ἦσαν ἁλιεῖς καὶ ἔρριχναν τὰ δίκτυά τους στὴν λίμνη Γεννησαρέτ, γνωστὴ ἄλλως καὶ ὡς λίμνη τῆς Γαλιλαίας ἢ λίμνη Τιβεριάδος. Ἐκεῖ τοὺς βρίσκει ὁ Κύριος πάνω στὴν ὥρα τῆς ἐργασίας καὶ τοῦ καθημερινοῦ μόχθου.

Ὅμως ἐκείνη ἡ ἡμέρα δὲν ἐπρόκειτο νὰ εἶναι ὅπως μία ἄλλη συνηθισμένη ἡμέρα. Ἡ συνάντηση μὲ τὸν Χριστὸ θὰ ἄλλαζε ὅλη τους τὴν ζωή καὶ ὄντως πάντα ἔτσι συμβαίνει. Ὅταν συναντήσουμε τὸν Χριστὸ καὶ ὑπακούσουμε στὸ κάλεσμά Του, ἀλλάζει ἡ ζωή μας, ἀξιωνόμαστε τῆς μεγάλης τιμῆς νὰ γίνουμε μαθητές Του καὶ ἀκόλουθοι.
Ὁ Χριστὸς μὲ λόγους ἁπλοὺς ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν αὐθεντία τοῦ θεϊκοῦ κύρους, ἐδίδασκε τὰ πλήθη, ἔχοντας ἐπιβιβασθεῖ στὸ πλοῖο τοῦ Σίμωνος Πέτρου. Μόλις ὁ Κύριος εἶχε ὁλοκληρώσει τὴν ὁμιλία Του, λέγει στὸν Σίμωνα νὰ ἀνοιχθοῦν στὴν λίμνη καὶ νὰ ξαναρρίξουν τὰ δίκτυα τους. Ὁ Σίμων, ἔμπειρος ψαράς, ἀντιλέγει πὼς ὅλη τὴν νύκτα καὶ παρὰ τὸν κόπο τους, δὲν εἶχαν κανένα ἀποτέλεσμα. Ὅμως ἡ αὐθεντία τοῦ λόγου τοῦ Κυρίου ὁδηγεῖ τὸν Σίμωνα νὰ ὑπακούσει. Καὶ μόνον "ἐπὶ δὲ τῷ ρήματί σου χαλάσω τὸ δίκτυον". Ἔτσι ὀφείλουμε νὰ ἐνεργοῦμε καὶ ἐμεῖς, μὲ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη καὶ ὑπακοὴ στοὺς λόγους, τὶς ἐντολὲς καὶ τὰ ρήματα τοῦ Κυρίου. Ἐκεῖνος γνωρίζει καλύτερα ἀπὸ ἐμᾶς καὶ δὲν μᾶς ἐπιτρέπεται νὰ ἀμφιβάλλουμε ἢ νὰ κάνουμε ὑπολογισμοὺς καὶ δεύτερες σκέψεις σὲ ὅ,τι μᾶς καλεῖ νὰ πράξουμε.
 
Ὁ Σίμων Πέτρος, βλέποντας τὰ δίκτυα γεμάτα καὶ μετὰ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου, καταλαμβάνεται ἀπὸ δέος καὶ συναισθάνεται ὅτι ἐμπρός του βρίσκεται ὁ Ἅγιος τοῦ Θεοῦ, καὶ ταυτοχρόνως ὁμολογεῖ ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι ἁμαρτωλός. Ὄντως ἔτσι συμβαίνει. Ὅσο περισσότερο πλησιάζουμε τὸν Πανάγιο Θεό, τόσο συναι- σθανόμαστε τὴν δική μας ἁμαρτωλότητα καὶ μικρότητα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου.
Ὁ Κύριος τοὺς καλεῖ νὰ γίνουν ἁλιεῖς ἀνθρώπων. Λόγος πρα - γματικὰ παράδοξος. Οἱ πρῶτοι μαθητές, ποὺ καλεῖ ὁ Κύριος, ἦσαν ἔμπειροι ψαράδες. Ὅμως ὁ Κύριος τοὺς καλεῖ τώρα σὲ μία ἄγνωστη γιὰ αὐτοὺς διαδρομή, νὰ καταστοῦν ἁλιεῖς ἀνθρώπων, νὰ ψαρεύουν ὄχι πλέον ψάρια, ἀλλὰ μὲ τὰ δίκτυα τους νὰ ἁλιεύουν ψυχὲς ἀνθρώπων.
Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου, συμβολικὸς καὶ παραβολικός, καλεῖ τοὺς ἁπλοϊκοὺς ψαράδες τῆς Γαλιλαίας σὲ μία πνευματικὴ μαθητεία, σὲ μία πορεία διακονίας καὶ θυσίας προκειμένου νὰ κερδίσουν ψυχὲς γιὰ τὸν Χριστό. Δὲν μποροῦμε νὰ γνωρίζουμε κατὰ πόσον αὐτοὶ ἐκείνη τὴν στιγμὴ τῆς θεϊκῆς κλήσεως κατανοοῦσαν πλήρως τί ἐσήμαινε αὐτό. Ἦσαν ὅμως καταλλήλως προετοιμασμένοι γιὰ τὶς δυσκολίες τῆς μεγάλης ἀποστολῆς, ποὺ θὰ τοὺς ἀνέθετε ὁ Κύριος. Ὡς ψαράδες, ἦσαν συνηθισμένοι νὰ ἐργάζονται καὶ νὰ κοπιάζουν μὲ ὑπομονὴ χωρὶς πάντοτε νὰ ἔχουν τὸ ἀνάλογο ἀποτέλεσμα. Ἡ ἐργασία τους ἀπαιτοῦσε συνεργασία, ὑπομονή, συστηματικότητα, ἀρετές, ποὺ θὰ τοὺς φαίνονταν χρήσιμες στὴν νέα τους ἀποστολὴ ὡς ἁλιεῖς ἀνθρώπων.
 
Ἀλλὰ καὶ ἡ καρδιά τους ἦταν καταλλήλως προετοιμασμένη, γιὰ νὰ ἀκολουθήσουν τὸν Κύριο, ἔτσι ἁπλά, χωρὶς δισταγμοὺς ἢ δεύτερες σκέψεις, μὲ ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὸ κάλεσμα τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς σημειώνει ὅτι "ἀφέντες ἅπαντα, ἠκολούθησαν αὐτῷ". Πίστη καὶ ὑπακοὴ ἐπιδεικνύουν οἱ πρῶτοι αὐτοὶ μαθητὲς καὶ Ἀπόστολοι. Μὲ ἀξιοθαύμαστη προθυμία τὰ ἄφησαν ὅλα πίσω τους, καὶ πλοῖα καὶ δίκτυα καὶ γονεῖς καὶ συγγενεῖς, γιὰ νὰ ἀκολουθήσουν τὸν Χριστό. Τοὺς ἀρκοῦσε ὅτι θὰ ἦσαν μαζί Του, ἀκόλουθοι τοῦ Χριστοῦ, γενόμενοι ὑπήκοοι μέχρι θανάτου, πιστοὶ καὶ ἀφοσιωμένοι. Μὲ τὸ παράδειγμα τῆς ζωῆς τους καὶ τῆς θυσιαστικῆς διακονίας τοῦ Εὐαγγελίου, οἱ Ἀπόστολοι ἀπέδειξαν ὅτι ὄντως ὁ Κύριος ἦταν κυρίαρχος στὴν καρδιά τους. Τὸν ἀγάπησαν ὁλοκληρωτικά, "ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ καὶ ἐν ὅλῃ τῇ ἰσχύι καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ" (Λουκ. ι´ 27), διότι, σὲ Αὐτὸν βρῆκαν "ρήματα ζωῆς αἰωνίου" (Ἰω. στ´ 68). Γιὰ τὴν πίστη καὶ τὴν ἀφοσίωσή τους ὁ Κύριος τοὺς ἐτίμησε "πανσόφους τοὺς ἁλιεῖς ἀναδείξας καὶ δι᾽ αὐτῶν τὴν οἰκουμένην σαγηνεύσας".
 
Ὁ Χριστὸς ἐπιφυλάσσει σὲ ὅσους Τὸν ἀκολουθήσουν ἀπολύτως καὶ μὲ ἀφοσίωση, μεγάλες πνευματικὲς τιμὲς καὶ εὐλογίες. Γεμίζει τὶς καρδιές τους μὲ χαρὰ καὶ ἀγαλλίαση. Ἐμεῖς ὅμως σήμερα ἀποδίδουμε στὸν Χριστὸ τὴν ἀπόλυτη ὑπακοὴ στὸ θέλημά Του; Τὸν ἔχουμε Κύριο καὶ κυρίαρχο στὴν καρδιά μας; Ἀκολουθοῦμε τὸ παράδειγμα τῶν ἁγίων Ἀποστόλων ὡς πρὸς τὴν πίστη καὶ τὴν ἀγάπη τους στὸν Κύριο; Θυσιάζουμε τὴν ἄνεσή μας, τὸν ἐγωϊσμό μας, τὶς ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες καὶ φιλίες μὲ τὸν κόσμο;
 
Νὰ εὐχηθοῦμε, ὅποτε ὁ Κύριος μᾶς καλεῖ σὲ κάποιο πνευματικὸ ἔργο, σὲ κάποια διακονία ἀγάπης, φιλανθρωπίας, διαδόσεως τοῦ λόγου τοῦ Εὐαγγελίου, νὰ ἀνταποκρινόμαστε καὶ ἐμεῖς μὲ τὸν ἴδιο τρόπο, ὅπως τὸ ἔπραξαν ἐκεῖνοι οἱ πρῶτοι μαθητὲς καὶ Ἀπόστολοι.
 
Ἀρχιμανδρίτης π. Κύριλλος Κεφαλόπουλος

Ορθόδοξος Τύπος 19/09/2014

Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός κηρύττων στόν λαό.
γιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός ὡς ἁγιορείτης
 
Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Ἀπομαγνητοφωνημένο κήρυγμα στό Ἀρχιερατικό Συλλείτουργο τήν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ, στό Θέρμο.
 
Κάθε χρόνο, τήν 24η Αὐγούστου, ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν ἑορτή τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ, πού μαρτύρησε τό ἔτος 1779. Εἰδικά ἐφέτος ἑορτάζουμε καί τά τριακόσια χρόνια ἀπό τήν γέννησή του τό ἔτος 1714 μ.Χ.. Ἑπομένως, ἔχουμε δυό ἐπετείους, τήν γέννησή του καί τόν θάνατό του. Γέννηση και θάνατος, εἶναι αὐτό πού προσδιορίζει τόν ἄνθρωπο. Γεννιέται κανείς, ἔρχεται σέ αὐτήν τήν ζωή καί φεύγει ἀπό τόν κόσμο αὐτόν. Ὅπως λέγει ὁ ἱερός Νικόλαος Καβάσιλας, σέ ὅλη τήν ζωή μας κυοφορούμαστε σάν νά βρισκόμαστε σέ μιά μήτρα, ἕως ὅτου ἔρθει ἡ ὥρα νά φύγουμε ἀπό τόν κόσμο αὐτόν καί νά γεννηθοῦμε στήν ἄλλη ζωή. Γέννηση καί ἀναγέννηση, ζωή καί θάνατος.  Στό διάστημα μεταξύ τοῦ 1714, πού ἐγεννήθη ὁ ἅγιος Κοσμᾶς, καί τοῦ 1779 πού ἐτελειώθη μέ τό ἔνδοξο μαρτύριό του, σέ ἡλικία 65 ἐτῶν, κρύβεται μιά ὁλόκληρη ζωή, μιά ζωή ἁγιασμοῦ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ. 
Ἐπειδή σήμερα μᾶς κάλεσε ἐδῶ ὁ Σεβασμιώτατος, ὁ σεπτός Ποιμενάρχης σας, ὁ Μητροπολίτης Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας κ. Κοσμᾶς, ὁ ὁποῖος ἅγει καί τά ὀνομαστήριά του καί μέ παρεκάλεσε νά ἀπευθύνω λόγους οἰκοδομῆς καί παρακλήσεως, ὅπως χθές ἔκανε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἱερεμίας, θά ἤθελα νά μοῦ ἐπιτρέψη ἡ ἀγάπη σας νά ἀναφερθῶ στήν ζωή τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ ἀπό τήν γέννησή του μέχρι τόν θάνατό του, στά 65 του περίπου χρόνια πού ἔζησε σέ αὐτόν τόν μάταιο βίο, σέ αὐτήν τήν ματαία ζωή, ὅπως διασώζεται στήν διδασκαλία του καί στά κηρύγματά του.

Φυσικά, δέν εἶναι δυνατόν κανείς νά ἐξαντλήση ὅλο τό περιεχόμενο τῆς ζωῆς τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ σέ μιά μικρή ὁμιλία. Ὑπάρχουν πάρα πολλοί οἱ ὁποῖοι γράφουν καί ἔγραψαν διδακτορικές μελέτες, διατριβές καί βιβλία καί ὅμως δέν μπορεῖ νά ἐξαντληθῆ αὐτό τό ὑπέροχο πρόσωπο, αὐτή ἡ ὑπέροχη ζωή τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ.
Κυρίως, θά τονίσω δύο σημεῖα τά ὁποῖα θεωρῶ πάρα πολύ σημαντικά.
Τό πρῶτο σημεῖο συνδέεται μέ τήν γέννηση τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ καί μέ τήν ὅλη ζωή του καί τό πῶς ἐτελειώθη ἐν Χριστῷ. Δηλαδή, ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ἐξεπλήρωσε τόν σκοπό γιά τόν ὁποῖο δημιουργήθηκε.  Εἶναι γνωστόν ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη ὅτι ὁ Θεός δημιούργησε τόν ἄνθρωπο κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωση. Τό κατ’ εἰκόνα εἶναι κάτι δεδομένο, τό καθ’ ὁμοίωση εἶναι ἐκεῖνο στό ὁποῖο πρέπει νά φθάση κανείς. Στήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ αὐτό τό καθ’ ὁμοίωση δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ θέωση τοῦ ἀνθρώπου, τό νά φθάση στήν κατά Χάριν θέωση, νά γίνη κατά Χάριν θεός, νά ἀποκτήση αὐτήν τήν κοινωνία καί ἑνότητα, κατ’ ἐνέργεια, μέ τόν Θεό.  Αὐτό τό ἐπέτυχε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, καί γι’ αὐτό ἀκούσαμε σήμερα τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, τόν λόγο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πού ἀναφέρεται σέ αὐτό: «αὐτός ἔδωκε τοὺς μὲν ἀποστόλους, τοὺς δὲ προφήτας, τοὺς δὲ εὐαγγελιστάς, τοὺς δὲ ποιμένας καὶ διδασκάλους, πρός τόν καταρτισμόν τῶν ἁγίων εἰς ἔργον διακονίας, εἰς οἰκοδομὴν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ» (Ἐφ. δ΄, 11-13). Γι’ αὐτό γεννιόμαστε, γιά νά φθάσουμε εἰς ἄνδρα τέλειον καί εἰς τό μέτρον τῆς ἡλικίας, τῆς πνευματικῆς ἡλικίας τοῦ Χριστοῦ, νά φθάσουμε στήν θέωση καί στόν ἁγιασμό. Αὐτό πού ὁ Θεός εἶναι κατ’ οὐσίαν ἐμεῖς νά γίνουμε κατά Χάριν καί κατά μετοχήν.  Αὐτός εἶναι ὁ βαθύτερος σκοπός τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό τό βλέπουμε σέ ὅλη τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας καί αὐτό ἔζησε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς. Γι’ αὐτό καί οἱ γονεῖς του πρέπει νά χαίρωνται ὑπερβολικά στούς οὐρανούς, γιατί ἔκαναν ἕνα τέτοιο παιδί, πού οὐσιαστικά ἐκπλήρωσε τόν σκοπό τῆς ὑπάρξεώς του, τῆς γεννήσεώς του.
 
Εἶναι πολύ σημαντικό κάτι πού γράφει ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος, Ἐπίσκοπος Λυῶνος, πού γιορτάσαμε χθές στήν Ἐκκλησία μας, καί δείχνει ποιός εἶναι ὁ σκοπός, ποιά εἶναι ἡ ὁρμή τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου. «Ἔδει δέ τόν ἄνθρωπον», γράφει ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος, «πρῶτον γενέσθαι, καί γενόμενον αὐξῆσαι, καί αὐξήσαντα ἀνδρωθῆναι, ἀνδρωθέντα πληθυνθῆναι καί πληθυνθέντα ἐνισχῦσαι, ἐνισχυθέντα δοξασθῆναι καί δοξασθέντα ἰδεῖν τόν ἑαυτοῦ δεσπότην». Νά, ποιός εἶναι ὁ βαθύτερος σκοπός τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου. Γεννιόμαστε, αὐξανόμαστε στήν ζωή αὐτή, ὁλοκληρωνόμαστε βιολογικά, πληθυνόμαστε ἕως ὅτου φθάσουμε νά ἐνισχυθοῦμε καί νά δοξασθοῦμε, νά μετάσχουμε τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ καί, ὅταν μετέχουμε τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, τότε θά δοῦμε τόν Δεσπότη πού μᾶς δημιούργησε, πού εἶναι αὐτός ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Πρόκειται γιά μιά ὁρμή πού ὑπάρχει μέσα στόν ἄνθρωπο.  Δέν βρῆκα τελειότερο ὁρισμό γιά τόν ἄνθρωπο, τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ἀπό τόν ὁρισμό πού ἔχει δώσει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Γράφει ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ζῶον, (δηλαδή ὄν πού ἔχει ζωή), «ἐνταῦθα οἰκονομούμενον καί ἀλλαχοῦ μεθιστάμενον καί πέρας τοῦ μυστηρίου τῇ πρός Θεόν νεύσει θεούμενον». Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἕνα ὄν τό ὁποῖο ἔχει ζωή, ἐνταῦθα ἁπλῶς οἰκονομεῖται, ἐξυπηρετεῖται, καί μάλιστα μέ τήν φθαρτότητα καί τήν θνητότητα τήν ὁποία κληρονόμησε ἀπό τόν Ἀδάμ μετά τήν πτώση, ἀλλά μεθίσταται ἀλλαχοῦ. Πρόκειται γιά μία μετάσταση, δηλαδή μέ τήν Χάρη καί τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ νά γίνη θεούμενος. Εἶναι λόγος τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Ἐκεῖ ἔφθασε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός. Σέ ὅλη του τήν ζωή, καί ἐδῶ πού μεγάλωσε καί ἀργότερα στό Ἅγιον Ὄρος, ἀναπτύχθηκε πνευματικά καί ἔγινε ἕνας θεούμενος ἄνθρωπος. Δέν ἦταν ἁπλῶς ἕνας ἐθναπόστολος –καί ἦταν ἐθναπόστολος, κυρίως ἰσαπόστολος–, ἀλλά σίγουρα ἦταν ἕνας θεόπνευστος ἄνθρωπος, θεούμενος, πού ἔφθασε στήν κατά Χάριν θέωση καί ἐκπλήρωσε τόν σκοπό τῆς ὑπάρξεώς του.
 
Τό δεύτερο σημεῖο πού θέλω νά ἀναπτύξω εἶναι ὅτι πρέπει νά ὑπάρχη σίγουρα ἕνα κεντρικό σημεῖο στήν ζωή τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ πού τόν χαρακτηρίζει καί ἐξηγεῖ αὐτό πού ἔγινε. Ἔψαχνα καί διάβαζα ἀπό χρόνια στόν βίο τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ. Γιατί γεννήθηκα καί μεγάλωσα στά Γιάννενα, ὅπου τόν ἀγαπούσαμε καί τόν σεβόμασταν. Καί μάλιστα κατά θεία οἰκονομία γεννήθηκα στήν γειτονιά πού ἔμενε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς καί γεννήθηκα κοντά στό σπίτι πού ἔμενε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὅταν πήγαινε στά Γιάννενα καί ὁμιλοῦσε, καί ἀγαπῶ πάρα πολύ τόν Ἅγιο.
 
Διαβάζοντας, λοιπόν, τά κείμενά του, τίς ὁμιλίες του, πού εἶναι καταπληκτικές καί ἔχουν θεολογία, ὅπως ἔλεγε χθές ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἱερεμίας, προσπαθοῦσα νά δῶ ποιό εἶναι τό κεντρικό σημεῖο τῆς ζωῆς καί τῆς διδασκαλίας τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ. Τί ἦταν αὐτό πού τόν ἔκανε νά μιλάη κατ’ αὐτόν τόν τρόπο, νά κάνη θαύματα, ποιό ἦταν τό σημεῖο ἐκεῖνο τό ὁποῖο μποροῦμε νά προσδιορίσουμε ὅτι χαρακτήριζε τήν προσωπικότητα τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ. Καί βρῆκα ὅτι ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ἦταν Ἁγιορείτης σέ ὅλη του τήν ζωή.  Ἔζησε στό Ἅγιον Ὄρος, σπούδασε στήν Ἀθωνιάδα Σχολή, εἶχε δάσκαλο τόν Εὐγένιο τόν Βούλγαρη, τόν μεγάλο ἐκεῖνον σοφό, καί ἄλλους. Ἔζησε πιό πολύ στό Ἅγιον Ὄρος τήν μυστική ζωή του, ἰδιαιτέρως ὅταν ἐκάρη μοναχός στήν Μονή τοῦ ἁγίου Φιλοθέου, στό Ἅγιον Ὄρος. Ἁγιορείτης ἦταν ὁ ἅγιος Κοσμᾶς, καί εἶχε τό ἁγιορείτικο ἦθος καί ὕφος καί τόν ἁγιορείτικο χαρακτήρα.
Ξέρουμε πολύ καλά ὅτι, ὅταν κάποιος θέλη νά γίνη μοναχός στό Ἅγιον Ὄρος, ὑποτάσσεται σέ ἐγκρίτους Πατέρες, κάνει τελεία ὑπακοή, ἀποβάλλει τελείως τό θέλημά του, καθαρίζεται ἀπό τά πάθη, ζῆ ἐν μετανοίᾳ, ἐξομολογεῖται διαρκῶς, ζῆ κάτω ἀπό πνευματική καθοδήγηση. Ἐπιπλέον συμμετέχει στήν λατρεία τῆς Ἐκκλησίας, στίς ἀγρυπνίες, καί ἀκόμη μαθαίνει νά κάνη τήν προσευχή μέ κομποσχοίνι καί τήν νοερά προσευχή. Ἔτσι ἀγαπᾶ ὅλους τούς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι ἐπισκέπτονται τό Ἅγιον Ὄρος, τούς προσκυνητές, δηλαδή καλλιεργεῖ τήν φιλοξενία, σέβεται καί ἀγαπᾶ τούς Ἡγουμένους, τούς Ἐπισκόπους, τόν Πατριάρχη, αὐτό τό εὐλογημένο σύστημα τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς τά ἔζησε ὅλα αὐτά. Ὁ ἴδιος ἔλεγε ὅτι ἔζησε στό Ἅγιον Ὄρος καί ἔκλαιγε γιά 17 χρόνια τίς ἁμαρτίες του. Τί σημαίνει αὐτό; Μετάνοια, ταπείνωση, προσευχή. Καί στήν συνέχεια ἀπέκτησε ἀγάπη γιά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Εἶναι αὐτό πού λέγει ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, ὅτι ρίζα πάντων τῶν παθῶν εἶναι ἡ φιλαυτία καί φιλαυτία εἶναι «ἡ τοῦ σώματος ἄλογος φιλία». Καί ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος εἶναι φίλαυτος εἶναι μισόθεος καί μισάνθρωπος. Ἐφ’ ὅσον ἀγαπᾶ τόν ἑαυτό του, τό σῶμα του βασικά, δέν μπορεῖ νά ἀγαπᾶ πραγματικά τόν Θεό καί τόν ἄνθρωπο. Καί ὅταν θεραπεύη τήν φιλαυτία, τότε ἀποκτᾶ φιλοθεΐα καί φιλανθρωπία, ἀγάπη μεγάλη γιά τόν Θεό, ἀγάπη μεγάλη γιά τόν ἄνθρωπο. Καί στήν συνέχεια βιώνει αὐτήν τήν ἔκρηξη τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό. Αὐτό ἔκανε καί ὁ ἅγιος Κοσμᾶς.
 
Διαβάστε προσεκτικά τίς διδαχές του, πού ἔχουν δημοσιευθῆ καί κυκλοφοροῦν, καί θᾶ δῆτε αὐτό τό περιεχόμενο τῆς ζωῆς του. Θά δῆτε τόν Ἁγιορείτη Μοναχό, ὁ ὁποῖος διακρινόταν γιά τήν ἄφατη καί μεγάλη ταπείνωση, διακρινόταν γιά τόν γλυκύτατο λόγο του, τήν καθαρή ἀγάπη, μιά ἀγάπη ἡ ὁποία ἐξέρχεται ἀπό καθαρή καρδιά χωρίς ἰδιοτέλεια. Εἶχε ἀποκτήσει ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη. Ἑπομένως εἶχε βαθυτάτη ταπείνωση, καθαρή ἀγάπη καί θά ἔλεγα ἀκόμη γλυκύτατο λόγο. Ὅταν μιλοῦσε γιά τόν Χριστό ἔλεγε: «Ὁ γλυκύτατός μου Ἀφέντης καί Δεσπότης». Καί ὅταν μιλοῦσε στόν λαό μιλοῦσε μέ πολύ ὡραῖο τρόπο, μέ γλυκύτητα, μέ ταπείνωση, μέ καθαρή ἀγάπη. Γι’ αὐτό καί ὁ λαός προσελκυόταν ἀπό τόν λόγο του. Ἦταν ἕνας μαγνήτης πού εἵλκυε τόν λαό ὁπουδήποτε καί ἄν πήγαινε. Ἀκολουθοῦσαν χιλιάδες ἄνθρωποι τόν ἅγιο Κοσμᾶ, γιά νά ἀκούσουν τήν διδαχή του. Ἦταν ἕνας Ἁγιορείτης Ἱερομόναχος καί εἶχε ἁγιορείτικο ἦθος. Καί βλέπετε, ἐπαναλαμβάνω, διαβάζοντας τά κείμενά του ἐκφράζεται αὐτό τό ἦθος τοῦ Ἁγιορείτη Μοναχοῦ.
Καί ὅταν κατάλαβα αὐτό τό γεγονός, ὅτι πράγματι ἦταν ἕνας Ἁγιορείτης Μοναχός –γι’ αὐτό καί ὁμιλοῦσε καί εἶχε τό χάρισμα τό προορατικό καί μέσα ἀπό αὐτό δικαιολογοῦνται οἱ προφητεῖες πού ἔκανε, εἶχε καθαρό νοῦ, καθαρή καρδιά καί τά θαύματα τά ὁποῖα ἐπιτελοῦσε, δίδασκε τούς ἀνθρώπους γιά τήν προσευχή, γιά τό κομποσχοίνι, γιά τήν νοερά προσευχή, γιά τόν Χριστό, γιά τήν Παναγία– προσπαθοῦσα νά διερευνήσω σάν ποιόν Ἁγιορείτη σύγχρονο Μοναχό ὁμοίαζε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς. Γιατί θέλουμε νά ἔχουμε καί τήν εἰκόνα του. Φυσικά ἔχουμε τήν εἰκόνα ἀπό τά κηρύγματά του καί ἀπό τίς πληροφορίες πού μᾶς δίνουν οἱ ἀκροατές του, ἀλλά θέλουμε νά ἔχουμε καί μιά σύγχρονη εἰκόνα του. Σάν ποιόν σύγχρονο Ἁγιορείτη Μοναχό ἔμοιαζε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς; Δέν διέκρινα κάποιον συγκεκριμένο, πού νά ἔχη ὅλα αὐτά τά γνωρίσματα. Γιατί μέσα στήν Ἐκκλησία, καί φυσικά καί στό Ἅγιον Ὄρος, ὑπάρχουν πολλά χαρίσματα, τά ὁποῖα δίνει ὁ Θεός καί παραμένουν στήν Ἐκκλησία. Ἀλλά εἶδα ὅτι ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ἦταν ἡ συνισταμένη τριῶν συγχρόνων Μοναχῶν, τούς ὁποίους γνωρίζω.  
 
Ἕνα μέρος του συγγένευε μέ τόν Ὅσιο Πορφύριο τόν Καυσοκαλυβίτη, στήν ἀγάπη γιά τόν Θεό, τήν προόρασή του καί τήν διόρασή του, στήν προφητεία του, τά θαύματά του. Δέν ἦταν ὅμως ὅλος, δηλαδή ὁ ἅγιος Πορφύριος δέν ἦταν ἐξ ὁλοκλήρου ὁ ἅγιος Κοσμᾶς, ἀλλά ἦταν ἕνα κομμάτι τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ.
Ἕνα ἄλλο κομμάτι τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ συγγενεύει μέ τόν π. Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη. Εἶχε τήν καθαρότητα τοῦ βίου, τήν ἀσκητική του ζωή, τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους, τήν ταπείνωσή του, τήν καθαρή του καρδιά, τήν ἁπλότητα, τήν λιακάδα πού εἶχε μέσα στήν ὕπαρξή του. Εἴδατε πολλές φορές τόν χειμώνα, τόν βαρύ χειμώνα, βγαίνει ὁ ἥλιος καί λέμε, τί ὡραία λιακάδα, ὅλα εἶναι πάρα πολύ ὄμορφα καί ὡραῖα. Αὐτήν τήν λιακάδα ἔβλεπε κανείς, ὅταν συναντοῦσε τόν π. Παΐσιο. Αὐτό βλέπει κανείς καί στόν ἅγιο Κοσμᾶ.
 
Καί ἐπιπλέον ὁ ἅγιος Κοσμᾶς εἶχε ἕνα ἄλλο μέρος, ἕνα τρίτο, τό ἱεραποστολικό τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων καί Μοναχῶν, πού βγαίνουν ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά νά κηρύξουν καί νά ποῦν τίς ἐμπειρίες τους. Καί ἕνας τέτοιος σύγχρονος, πού τόν γνωρίζουμε ὅλοι καί ἐκοιμήθη πρόσφατα, ἦταν ὁ π. Μωϋσῆς ὁ Ἁγιορείτης.  Ὁπότε, ἐάν λάβουμε τούς τρεῖς αὐτούς συγχρόνους Ἁγιορεῖτες Μοναχούς, τόν ἅγιο Πορφύριο, τόν π. Παΐσιο, τόν π. Μωϋσῆ, φτιάχνουμε τήν προσωπογραφία τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ καί καταλαβαίνουμε γιατί ἦταν μεγάλη προσωπικότητα, γιατί ἐπέδρασε πάρα πολύ στούς συγχρόνους τῆς ἐποχῆς του καί γιατί ὅλοι μας, παρ’ ὅλο πού πέρασαν τόσα χρόνια, τόν ἀγαποῦμε καί τόν σεβόμαστε καί διαβάζουμε τόν λόγο του καί ἀγγίζει τήν καρδιά μας, γιατί εἶναι ἕνας λόγος ἐμπειρικός, θεοπτικός, φιλόθεος καί φιλάνθρωπος, βγαλμένος μέσα ἀπό τήν ἁγνή καί καθαρή καρδιά του.
 
Ὁπότε, τιμή στό Μέγα Δένδρο πού τόν γέννησε καί στό Θέρμο ἐδῶ πού μεγάλωσε. Εἶναι τιμή γιά ὅλη αὐτήν τήν περιοχή τῆς Αἰτωλοακαρνανίας ὅπου εἶδε ἐδῶ τό φῶς τῶν ὀφθαλμῶν του. Εἶναι τιμή γιά μᾶς καί τούς τρεῖς Ἀρχιερεῖς σήμερα πού λειτουργήσαμε, πού ὁ Μητροπολίτης ἐδῶ τῆς περιοχῆς, Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας φέρει καί τό ὄνομά του καί τοῦ εὐχόμαστε ἔτη πολλά, καί φυσικά μιμεῖται τόν ἅγιο καί εὐχόμαστε νά ζῆ καί νά ἔχη τίς πρεσβεῖες καί τήν ἀγάπη τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ. Τιμή καί γιά τόν Μητροπολίτη Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως κ. Ἱερεμία πού κατάγεται ἀπό τήν Ναύπακτο. Καί γιά μένα τιμή, διότι ποιμαίνω τήν Ἱερά Μητρόπολη τῆς Ναυπάκτου, καί ἀνεβαίνω στήν Ἄνω Χώρα, ὅπου ἐκεῖ ἦταν διδάσκαλος καί ἔκανε τίς πρῶτες περιοδεῖες του στήν περιοχή τῆς Ναυπακτίας. Τιμή γιά ὅλους μας πού ἤρθαμε σήμερα ἐδῶ νά δείξουμε τόν σεβασμό καί τήν ἀγάπη μας σέ αὐτόν.
 
Καί αὐτή ἡ τιμή δέν πρέπει νά εἶναι θεωρητική, νά αἰσθανόμαστε τιμή, γιατί εἴμαστε ἀπόγονοι αὐτοῦ τοῦ μεγάλου ἀνδρός, τοῦ Ἁγιορείτου Πατρός, τοῦ μεγάλου Ἱεραποστόλου καί Ἰσαποστόλου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ἀλλά θά πρέπει νά εἴμαστε καί ἄξιοι τῆς τιμῆς αὐτῆς τῆς μεγάλης προσωπικότητος. Νά ζοῦμε, δηλαδή, σύμφωνα μέ ἐκεῖνα τά ὁποῖα διδάσκει, νά ἐμπνεόμαστε ἀπό τήν διδασκαλία του, νά τόν θεωροῦμε δάσκαλό μας καί νά διαβάζουμε καί νά ἐφαρμόζουμε ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἐκεῖνος ἐκήρυττε.
 
Ἅγιε Κοσμᾶ, Ἰσαπόστολε καί Ἱερομάρτυς, πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν, πού σέ ἀγαπᾶμε, πού μέ πολύ μεγάλο σεβασμό καί ἀγάπη προσκυνήσαμε σήμερα τό ἀπότμημα τῶν λειψάνων σου καί τήν εἰκόνα σου, ἐδῶ στήν γενέτειρά σου. Πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν στόν Θεό νά μᾶς δίνη δύναμη, ὑγεία, ἔμπνευση, ὄχι μόνο νά αἰσθανόμαστε τιμή γιατί γεννηθήκαμε καί εἴμαστε ἄνθρωποι, ἀλλά θά πρέπει νά ἀναγεννηθοῦμε καί νά γίνουμε ἐν Χριστῷ ἄνθρωποι, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής: ἀπό τό εἶναι, πού συνιστᾶ τήν γέννηση τήν σωματική, νά φθάσουμε στό εὖ εἶναι, πού εἶναι ἡ πνευματική ἀναγέννηση καί ἀπό ἐκεῖ στό ἀεί εὖ εἶναι, στήν αἰώνια Βασιλεία. Ἀμήν!

Εκκλησιαστική Παρέμβαση- Τεῦχος 217 - Αὔγουστος 2014